فرصت سه دقیقه ای دولتی ها برای بخش خصوصی صنعت برق

وزیر نیرو صبح روز جمعه در راس هیاتی بلندپایه از مقامات ارشد صنعت برقی، هجدهمین نمایشگاه بین المللی صنعت برق را افتتاح و پس از بازدید از چند سالن در نشست مشترک با بخش خصوصی شرکت کرد. اردکانیان و تیم همراه که به بیش از ۳۰ نفر می‌رسیدند صرفا از غرفه‌هایی بازدید می‌کردند که احتمالا از قبل برای آن برنامه ریزی شده بود و به بقیه نگاهی نداشته و حاضر به بازدید از بقیه غرفه‌ها نشدند.

در فرصت سه دقیقه‌ای که خانم ببران ریاست این نشست به بخش خصوصی می‌دادند هر یک می‌توانستند به نمایندگی از یک حوزه خاص مشکلات و مطالبات خود را بیان کنند. وظیفه ببران تکرار کمبود وقت وزیر نیرو و تاکید بر سریعتر بیان کردن مطالب بخش خصوصی بود.در مجموع ۵ بخش مختلف صنعت برق فرصت ارائه پیدا کردند.

ببران اشراف کمی به مسائل صنعت برق، وزن و شانیت افرادی که داد سخن می‌دادند داشت و مدیریت جلسه و فضای حاکم بر آن بیش از آنکه در پی شنیدن دغدغه‌های بخش خصوصی باشد برای رفع تکلیف و ژست حمایت از بخش خصوصی گرفتن به نظر می رسید.

وزیر نیرو بعد از ایراد سخنان نمایندگان بخش خصوصی از حضار خواست تا افرادی که نماینده بخش خصوصی هستند دست خود را بالا گرفته و سپس درخواست کرد افرادی که قبلا در بخش دولتی بودند و حالا در بخش خصوصی فعالیت می‌کنند دست خود را بالا نگه دارند! سپس بدون هیچ توضیحی به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: “اساس توسعه یافتگی، انسان‌های توسعه یافته هستند و صنعت برق نیز از این امر مستثنی نیست.”

بخش خصوصی صنعت برق همیشه جلوتر از بخش دولتی آن بوده است. اگر قرار بر توسعه یافتگی باشد باید این نگاه ابتدا در بخش دولتی حاکم گردد چراکه اساسا در ایران، بخش دولتی برای بخش خصوصی تصمیم گیری می‌کند و توسعه یافتگی بخش خصوصی در پس وضعیت فعلی مدیریت صنعت برق حبس شده است.

وزیر نیرو که خود چند سالی را در آلمان بسر برده است بهتر می‌داند که آنجا به چنان مزر توسعه یافتگی رسیده اند که بخش خصوصی وزیر انتخاب می‌کند تا پیگیری مطالبات و مشکلات ان‌ها را داشته باشد و بیش از آنکه در پی پیاده سازی‌های سیاست‌های خود در بخش خصوصی باشد در پی فراهم ساختن زیرساخت‌های پیاده سازی توسعه بخش خصوصی و بنگاه‌های اقتصادی است.

شاید بهتر باشد وزیر نیرو از پسرش که تحصیلاتی در حوزه انرژی های تجدیدپذیر دارد بپرسد شرایط توسعه یافتگی برای خروج از بحران فعلی تجدیدپذیرها چیست. چرا بخش خصوصی تجدیدپذیرها باید تاوان عدم توسعه یافتگی بخش دولتی را بدهد و چرا حالا وزیر نیرو خود منتقد سیاست های همتایان قبلی اش در این حوزه شده است. سعی و خطا در سیستم دولتی صنعت برق همچنان هم ادامه دارد و توان بخش خصوصی را بریده است.

ارکانیان در ادامه سخنان به بخش صادرات اشاره کرد و تاکید داشت که در این مسیر از هیچ کمکی فروگذاری نخواهد کرد.

اگر وزیر نیرو وضعیت استقبال از نمایشگاه سال قبل و امسال را مقایسه می‌کرد و یا اگر مشاوران وی گزارش درستی از شرایط فعلی صنعت برق برایش ارائه می‌کردند می‌توانست به وخامت اوضاع بهتر پی ببرد. در شرایطی که کشور در تحریم بسر می‌برد و هر روز نیز دایره تحریم‌ها تنگ‌تر می‌شود، سخن گفتن از صادرات، بیشتر به یک شوخی می‌ماند. وقتی حتی همکاری‌های بانکی کشور‌های کوچک و ضعیف نیز با ایران قطع شده است چطور می‌توان انتظار توسعه صادرات را داشت چه رسد به اینکه برایش کمیته ملی ایجاد کرد!

بخش خصوصی برق ایران برای توسعه صادرات تلاش کرده و خود در پی ایجاد بازار‌های جدید بوده است و دولت و وزارت نیرو نقش قابل توجهی نداشته است. ارز آوری صنعت برق می‌تواند در شرایط فعلی به عبور از این بحران کمک نماید. سیاست گذاری‌های دولتمردان ما موجب شده تا نه تنها وضعیت صادرت تولیدات و یا خدمات فنی مهندسی برق بهتر شود که حتی بخشی از بازار‌های گذشته نیز ار دست برود و اتفاقا بخش خصوصی ما چوب سیاست های غلط دولتمردان ما را می دهند.

وقتی حتی ادارات زیر مجموعه خود وزارت نیرو با هم هماهنگ نیستند به سختی می‌توان یک اجماع ملی بین وزارتخانه‌های دیگرجهت توسعه صادرات ایجاد کرد و ایده چنین کمیته‌ای می‌تواند کمک خوبی به برداشتن موانع توسعه صادرات در این بخش باشد.

وحدتی مدیرعامل سابق توانیر و رئیس انجمن تولیدکنندگان برق ایران نیز در این مراسم از عدم دعوت بخش تولید در این نشست گلایه گرد و گفت: متاسفم از اینکه تابستان تمام شد و دوباره بخش تولید و فعالیت‌های این حوزه نادیده گرفته شد. این سخن وحدتی، حائری را به واکنش واداشت و از این عدم هماهنگی که سندیکای صنعت برق متولی آن بود عذرخواهی کرد.

البته در این نشست از دیگر انجمن های صنفی صنعت برقی نظیر انجمن تولیدات پراکنده، انجمن تولیدکنندگان تابلوهای برق، انجمن سیم و کابل، انجمن انرژی های تجدیدپذیر، انجمن صنفی پیمانکاران برق ایران و… هم دعوتی نشده بود. سندیکای صنعت برق که حضور در جمع مقامات دولتی و نشستن در کنار آنها را فرصتی طلایی یافته بود نخواست که همین فرصت چند دقیقه ای را با دیگر انجمن هاو تشکل های صنفی صنعت برق تقسیم نماید.

در شرایط تحریم نیاز به بخش خصوصی و اتکا به توانمندی‌های ساخت داخل بیش از گذشته خواهد بود. روند فعلی حاکم بر صنعت برق به هیچ وجه نشانی از بهبود شرایط را نداشته و اتفاقا روز به روز در حال بدتر شدن است. با سیاه نمایی موافق نیستیم، ولی باید از توهم خوب بودن اوضاع نیز خارج شویم.

در هیچ کدام از حوزه‌های صنعت برق نظیر تابلوسازی، مولد‌های مقیاس کوچک، سیم و کابل، انرژی‌های تجدیدپذیر، ترانسفورماتور و کنتور و… نمی‌توان نشانه‌هایی از بهبود شرایط را دید. دورنمای صنعت برق با شیب سقوط فعلی در آینده‌ای نچندان دور به مثابه دیگر صنایع عقب افتاده ایران، صنعتی فرتوت و سنتی خواهد ماند و توان خودکفایی را از دست خواهد داد. به بخش خصوصی بیش از برگزاری یک نشست نمادین و نمایشی توجه کنید.