منطقه ابهر و مناطق اطراف ابهر رود، که به زبان محلی «ابهر چای» نامیده می‌شود، از نخستین زیستگاه‌های انسانی در ایران است و از پیشینه تاریخی طولانی برخوردار است.

بررسی این مناطق نشان می‌دهد که دره ابهر رود در هزاره دوم پیش از میلاد از رونق قابل توجهی برخوردار بوده است. در قرن نهم پیش از میلاد، مادها در این منطقه اتحادیه‌ای از قبیله‌های گوناگون را به وجود آوردند که مقر آن در ابهر چای بوده است. به استناد شواهد تاریخی، در سال ۸۲۱ پیش از میلاد، در دره ابهر چای میان مادها و آشوری‌ها نبردی در گرفته است.

اوهر

در زمان روی کار آمدن حکومت ایلخانان و انتخاب سلطانیه به عنوان پایتخت، این منطقه به علت برخوردار شدن از شبکه‌های جاده‌ای اهمیت ارتباطی قابل توجهی به دست آورد که هنوز هم محفوظ مانده است. وجه تسمیه این شهر از واژه پهلوی «اوهر» گرفته شده است. نویسنده کتاب جغرافیایی حدود العالم، «ابهر» را «اوهر» ثبت کرده است.

بخش اول واژه منسوب به آب به عنوان نماد زندگی در مذهب زرتشت است و واژه «وهر» به معنی دشوار کردن کار و محدود نمودن آمده است. بنابراین، این واژه به معنای محل بستن آب‌هاست.

جایگاه نخستین خانه‌های این شهر، تپه‌ای باستانی به نام تپه قلعه است و در کناره راست ابهر رود جای دارد. این محل یکی از نخستین زیستگاه‌های انسانی منطقه زنجان به شمار می‌رود و حداقل از اوایل هزاره چهارم پیش از میلاد مورد استفاده و محل سکونت جماعت‌های آغازین بوده است.

جاذبه‌های گردشگری شهرستان ابهر:

امامزاده شاهزاده زید الکبیر ابهر
روستای قروه
آرامگاه پیر احمد زهرنوش
مقبره امامزاده اسماعیل
بقعه حضرت امامزاده یعقوب در صائین‌قلعه ابهر
روستای گردشگری درسجین
سد کینه‌ورس
چشمه علی بلاغی

محصولات کشاورزی

شهر ابهر هوای سازگار دارد، باغ و باغات و میوه شهر ابهر شهرت جهانی دارد. از فراورده‌های میوه وسردرختی، انگور، گلابی و گردو و… را می‌توان نام برد. با توجه به کیفیت بالای محصولات کشاورزی این شهرستان به خصوص انگور، از سال ۹۵ “جشنواره انگور” در روستای درسجین برگزار می‌گردد.

وضعیت تأسیسات گردشگری شهرستان

– هتل :  ۲ واحد
– هتل آپارتمان : ۱ واحد
– مهمانپذیر : ۱ واحد
– اقامتگاه بومگردی:  ۱۸ واحد
– مجتمع خدماتی – رفاهی و گردشگری : ۴ واحد
– سفره خانه سنتی : ۵ واحد
– واحد پذیرایی بین‌راهی : ۳ واحد
دفاتر خدمات مسافرتی : ۷  واحد