نقش مهم سدهای خوزستان در کنترل سیلاب و تولید برق

وزیر نیرو گفت:استان خوزستان دارای ۱۰ سد بزرگ است و استان با اهمیتی است و ظرفیتی نزدیک به ۲۳.۵ میلیارد متر مکعب دارد، یعنی حدود نیمی از مخازن سد‌های کشور در این استان است و نقش بسیار مهمی در کنترل سیلاب دارند در عین حال که تولید برق، مصارف شرب، کشاورزی، صنعت و همچنین حقابه‌های زیست محیطی را از طریق همین مخازن و مدیریت آن‌ها تامین می‌کنیم.

“رضا اردکانیان” افزود: بر اساس برنامه‌ریزی‌هایی که شده است حدود ١.٢ میلیارد متر مکعب آن ظرفیت خالی سد‌ها را پر خواهد کرد و مابقی یعنی یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون متر مکعب آن تخلیه خواهد شد؛ این تخلیه به آن معناست که طبیعتاً در پایین‌دست سد‌ها خروجی قابل ملاحظه‌ای خواهیم داشت.

وی ادامه داد: پیش‌بینی‌ها این است که از سد دز حدود ۲۰۰۰ متر مکعب در ثانیه و از سد کرخه احتمال خروج ۱۰۰۰ مترمکعب در ثانیه وجود خواهد داشت، طبیعتاً در پایین‌دست یعنی در مقطع اهواز جریان عبوری تا دبی حدود ۳۰۰۰ متر مکعب بر ثانیه خواهد رسید.

اردکانیان با بیان این که می‌بایست با آمادگی کامل با این شرایط مواجه شویم افزود: خوشبختانه ستاد مدیریت بحران استان خوزستان تحت مسئولیت استاندار کار و فعالیت شبانه روزی خودش را از مدت‌ها قبل آغاز کرده و در ارتباط نزدیک با همه شهرستان‌ها بخش‌ها و روستا‌ها در حال کاهش اثرات سیلاب است.

وزیر نیرو با بیان اینکه سازمان آب و برق خوزستان از قدیمی‌ترین و مجهزترین شرکت‌های تابعه وزارت نیروست و قدمت این سازمان از قدمت خود وزارت نیرو و حتی وزارت آب و برق که ۱۰ سال قبل از وزارت نیرو تاسیس شده بود بیشتر است، ادامه داد: در حال حاضر رصد سیل به صورت لحظه‌ای در سازمان آب و برق خوزستان و از آن طریق در خود مرکز ستاد در استانداری مشغول به کار است. نقشه‌های پهنه‌بندی سیل‌ها، اسامی شهر‌ها و روستا‌هایی که احیاناً تحت تاثیر سیل قرار می‌گیرند مشخص شده است، آمادگی لازم وجود دارد و هر زمان لازم باشد اطلاع رسانی مناسب انجام خواهد شد.

وی با اشاره به بارش‌های وسیع صورت گرفته در سطح کشور گفت: در کشور نسبت به متوسط ۵۰ ساله بیش از ۳۰ درصد افزایش بارش و نسبت به سال قبل بیش از ۱۴۵ درصد افزایش داشته ایم که نتیجه این بارش‌ها رواناب قابل ملاحظه‌ای را به وجود آورده است. مخازن سد‌ها چیزی حدود ۵۰ میلیارد متر مکعب گنجایش دارد و کل حجم آب ورودی در سال جاری آبی یعنی از مهرماه سال گذشته تاکنون نزدیک به ۳۵ میلیارد متر مکعب است.

وزیر نیرو ادامه داد: این میزان ورودی به مخازن سد‌ها در مقایسه با سال گذشته که حدود ۱۲ میلیارد متر مکعب بوده ۲۳ میلیارد متر مکعب افزایش داشته است.

اردکانیان با بیان اینکه از این میزان افزایش، حدود ۱۸ میلیارد متر مکعب سهم استان خوزستان است، ادامه داد: استان خوزستان دارای ۱۰ سد بزرگ است و استان با اهمیتی است. ۸۰ درصد این سد‌ها به لحاظ ارتفاع و حجم مخزن بعد از انقلاب اسلامی ساخته شده و ظرفیتی نزدیک به ۲۳.۵ میلیارد متر مکعب دارد، یعنی حدود نیمی از مخازن سد‌های کشور در این استان است و نقش بسیار مهمی در کنترل سیلاب دارند در عین حال که تولید برق، مصارف شرب، کشاورزی، صنعت و همچنین حقابه‌های زیست محیطی را از طریق همین مخازن و مدیریت آن‌ها تامین می‌کنیم.

وزیر نیرو موضوع پر بارشی و ترسالی را تنها مختص به استان خوزستان ندانست و افزود: به عنوان مثال رودخانه هیرمند در استان سیستان و بلوچستان توانسته از سیلاب‌های حوزه میانی هیرمند در کشور همسایه “افغانستان” بهره‌مند شود.

وی ادامه داد: از طریق سیلاب‌هایی که از کشور افغانستان جاری شده اندکی ورودی به سد دوستی هم داشته‌ایم. در جای جای کشورمان سد‌هایی داشته‌ایم که سال‌های بسیار خشکی را تجربه کرده اند، اما امسال از این نعمت بهره‌مند شدند.

اردکانیان اضافه کرد: در استان گلستان سیل سنگینی داشتیم و هموطنان عزیز ما در این استان در ابتدای سال در معرض شرایط سختی قرار گرفتند و هنوز هم تا حدودی این سختی برقرار است، ولی به هر صورت بهبود شرایط اراضی استان، شستشوی خاک و … از برکات این سیل محسوب می‌شود.

وزیر نیرو افزود: سیل همه جای دنیا خرابی‌های خودش را دارد و اختصاص به کشور‌های خشک یا غیرخشک، کشور‌های پیشرفته یا در حال توسعه ندارد. چه بسا موجب خرابی‌های وسیع در کشور‌های پیشرفته و دارای امکانات بالا شده است. از جمله بارش و سیلاب شدید ۱۰ روزه در کشور ژاپن سال ۱۳۹۶ که حدود ۲۲۵ نفر کشته، تعدادی مفقود و خساراتی بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار به همراه داشت.

اردکانیان لایروبی رودخانه‌ها و مخازن سد‌ها را فرایندی مستمر دانست و افزود: در کشور حدود ۷ هزار و ۵۰۰ کیلومتر رودخانه مهم داریم، رودخانه‌هایی که نیازمند سرمایه گذاری برای ساماندهی و مهندسی است که از جمله فعالیت‌های آن‌ها لایروبی است.

وزیر نیرو با بیان اینکه برای مواجهه با پدیده تغییر اقلیم و افزایش احتمال بروز سیلاب، موضوع لایروبی رودخانه‌ها از اولویت بیشتری برخوردار است، خاطرنشان کرد: محاسبات ما نشان می‌دهد چیزی حدود ۸ هزار میلیارد تومان به قیمت‌های امروز، منابع مالی نیاز است تا این پروژه ظرف سه سال بتواند انجام شود.

وی همچنین عدم تجاوز به بستر و حریم رودخانه‌ها در توانایی آبگذری رودخانه‌ها را بسیار مهم ارزیابی کرد و گفت: در شهر بزرگی مثل تهران مسیل‌های متعددی داریم که سالیان سال خشک مانده که نباید موجب غفلت شهروندان عزیز را فراهم کند تا در آن حریم، ساخت و سازی را انجام دهند که در صورت بروز سیل ناگهانی با خسارت روبه‌رو شویم.

وی تصریح کرد: مطابق قانون، هرگونه تغییر کاربری یا تصرف در بستر و حریم رودخانه‌ها ممنوع است و در صورت نیاز می‌بایست با مجوز وزارت نیرو و توجیه فنی لازم انجام شود.

وی خاطرنشان کرد: نتایج سیلاب‌های اخیر آمادگی بیشتر افکار عمومی را فراهم کرد تا بتوانیم نسبت به آزادسازی بستر و حریم رودخانه‌ها با کمک خود مردم و دستگاه‌های مسئول اقدام کنیم.