قبض برق، تعاریف و اصلاحات + روش محاسبه قبض برق

قبض برق، تعاریف و اصلاحات + روش محاسبه قبض برق

 

 میان باری :

از ساعت ۸ صبح لغایت نزدیک غروب آفتاب (۱۷ عصر در زمستان و ۲۰ شب در تابستان ) را میان باری می گویند. و ضریب محاسبه ی نرخ انرژی مصرفی در این بازه ی زمانی ۲ می باشد.

 

اطلاعات قبض برق

 

 اوج باری:

از ساعات اولیه ی غروب آفتاب تا پاسی از شب (نزدیک ساعت ۲۴ ) را اوج بار می گویند و ضریب محاسبه ی نرخ انرژی مصرفی در این بازه ی زمان ۴ می باشد.

 کم باری:

از پایان اوج بار (نزدیک ساعت ۲۴) تا ۸ صبح را کم باری گویند و نرخ انرژی مصرفی برابر نرخ تعیین شده می باشد یعنی ضریب آن یک می باشد.

 ماکسیمتر:

نشان دهنده ی بیشترین رقم مصرف مشترک بر حسب کیلو وات در یک دوره می باشد .

 

روش محاسبه قبض برق

 

 دیماند قراردادی:

میزان جریان برق درخواستی مشترک جهت مصارف صنعتی بر حسب کیلو وات می باشد.

دیماند مورد محاسبه:

اگر مقدار دیماند مصرفی نزدیک به دیماند قراردادی باشد تمام دیماند قراردادی مورد محاسبه قرار میگرد ولی اگر دیماند مصرفی از ۹۰% دیماند قراردادی کمتر باشد همان ۹۰%دیماند قراردادی ملاک محاسبه ی بهای دیماند قرار می گیرد.

 

 

دیماند مصرفی:

حداکثر مقدار مصرف برق مشترک صنعتی در یک دوره می باشد و با ضرب عدد ماکسیمتر در ضریب کنتور بدست می آید.

---

عبارات و اصطلاحات زیر هنگامی که در” تعرفه ها”، “آیین نامه ها” و یا” قرارداد‌های برقراری انشعاب برق” به کار می‌روند معانی و مفاهیم ذیل را خواهند داشت:

۱- متقاضی:متقاضی عبارت است از شخص حقیقی یا حقوقی که برقراری انشعاب یا انشعاب‌های برق و یا تغییر در قدرت و یا در مشخصات انشعاب و یا انشعاب‌های موجود را درخواست کرده، ولی هنوز درخواست وی انجام نگرفته باشد.

۲- مشترک:مشترک عبارتست از شخص حقیقی یا حقوقی که انشعاب یا انشعاب‌های مورد تقاضای وی، بر طبق مقررات برقرار شده باشد.

۳- شرکت:شرکت عبارت است از شرکت یا سازمانی که به موجب مقررات قانونی به کار تولید، انتقال و توزیع نیرو و یا بخشی از این امور اشتغال داشته و برق متقاضی را تامین می‌نماید و متقاضی پس از برقراری انشعاب، مشترک آن می‌گردد. شرکت‌های برق منطقه‌ای و شرکت توزیع نیروی برق مشمول این تعریف می‌باشند.

۱-۳- شرکت‌های برق که در مناطق آزاد تجاری و صنعتی فعالیت می‌نمایند دارای تعرفه‌ها و آیین نامه‌های خاص هستند.

۴- شبکه‌های فشار ضعیف عمومی:شبکه‌های فشار ضعیف عمومی عبارتند از: کلیه خطوط هوایی یا زمینی و سایر تاسیسات فشار ضعیف که برای توزیع نیرو از پست‌های عمومی توزیع در معابر و گذرگاه‌های عمومی دایر و معمولاً از طریق جعبه انشعاب یا جعبه تقسیم و یا به طور مستقیم به خطوط سرویس مربوط می‌شوندو کلاً متعلق به شرکت می‌باشند.

۵- ولتاژ اولیه، ولتاژ ثانویه:در هر پست ترانسفورماتورولتاژبالاتررا ولتاژ اولیه و ولتاژ پایین‌تر را ولتاژ ثانویه می‌نامند.

۶- شبکه‌های فشار قوی عمومی:شبکه‌های فشار قوی عمومی عبارتند از: کلیه خطوط هوایی یا زمینی و پست‌های فشار قوی با ولتاژ‌های ۱۱ کیلووات یا بیشتر بر حسب مورد برای انتقال یا توزیع نیروی برق دایر و کلاً متعلق به شرکت می‌باشند.

۱-۶- خطوط و پست‌های هوایی یا زمینی با ولتاژ‌های ۱۱، ۲۰ و ۳۳ کیلوولت به طور اخص شبکه‌های فشار متوسط نامیده می‌شوند.
۲-۶- خطوط هوایی یا زمینی و پست‌های با ولتاژ‌های ۶۳، ۶۶ و ۱۳۲ کیلوولت به طور اخص شبکه‌های فوق توزیع نامیده می‌شوند.
۳-۶- خطوط هوایی یا زمینی و پست‌های با ولتاژ‌های ۲۳۰ و ۴۰۰ کیلوولت به طور اخص شبکه‌های انتقال نامیده می‌شوند.

۷- فیدر:فیدر عبارت است از مجموعه‌ای از وسایل قطع و وصل با ولتاژ اسمی معین که برای دریافت برق از بالادست سیستم برق رسانی و تحویل آن به پایین دست سیستم تعبیه می‌گردد. فیدر‌ها به لحاظ شمول مفاد این آیین نامه به شرح ذیل دسته بندی می‌شوند:
۱-۷- فیدر در مورد خط فشار متوسط خروجی از پست فوق توزیع عبارت است از تابلو و تجهیزات آن که در اطاق ولتاژ فشار متوسط پست فوق توزیع قرار گرفته و خط فشار متوسط از آن تغذیه می‌گردد.
۲-۷- فیدر در مورد خط فشار متوسط انشعابی از خط موجود عبارت است از جداساز (سکسیونر) هوایی و یا یک سری قطع کننده که خط انشعابی از آن طریق تغذیه می‌شود.
۳-۷- فیدر در مورد خط فشار متوسط خروجی از پست توزیع زمینی عبارت است از تابلوی جداساز (سکسیونر) قابل قطع زیر بار و یا تابلوی کلید (دژنکتور) که خط خروجی مذکور را تغذیه می‌نماید.
۴-۷- فیدر فشار قوی ترانسفورماتور در پست زمینی عبارت است از تابلوی کلید (دژنکتور) و یا تابلو سکسیونر فیوزدار که ترانسفورماتور را به شبکه فشار قوی اتصال می‌دهد.
۵-۷- فیدر در مورد پست ترانسفورماتور توزیع هوایی عبارت است از مجموع قطع کننده‌ها و برقگیر‌ها که در محل اتصال خط فشار متوسط به ترانسفورماتور نصب می‌شوند.
۶-۷- فیدر در مورد خط‌های خروجی فشار ضعیف عبارت است از کلید یا کلید فیوز نصب شده در تابلوی فشار ضعیف پست ترانسفورماتور که از طریق آن برق فشار ضعیف برای مصرف کننده (یا مصرف کنندگان) ارسال می‌گردد.
۱-۶-۷- چنانچه تابلوی فشار ضعیف دارای بیش از یک خط خروجی باشد، هرکلید فیوز منصوب در ابتدای هر خط خروجی یک فیدر محسوب خواهد شد. در این صورت بهای کلید کل اتوماتیک (کلید خروجی ترانسفورماتور) و قیمت تابلو را باید به نسبت بین کلید فیوز‌های خروجی موجود تقسیم کرد.

۸- خطوط نیرو رسانی:خطوط انتقال، فوق توزیع و توزیع که شبکه عمومی موجود را با ظرفیت کافی به نقطه تحویل متصل می‌کنند خطوط نیرو رسانی نامیده می‌شوند.

۹- خط سرویس (در شبکه فشار ضعیف):خط سرویس عبارت است از بخشی از خطوط نیرو رسانی که مقطع آن متناسب با قدرت انشعاب یا انشعابات متقاضی در نظر گرفته شده است و شبکه فشار ضعیف عمومی یا پست عمومی توزیع را به نقطه تحویل متصل می‌کند. خطوط سرویس کلاً متعلق به شرکت و در اختیار آن می‌باشند.

۱۰- وسایل اندازه گیری و کنترل:این وسایل عبارتند از: کنتور یا کنتورها، فیوزها، ساعت فرمان و سایر ملحقات و کلیه وسایل و دستگاه‌های مربوطه که به منظور محدود کردن یا سنجش مقدار توان و انرژی برق (اکتیو و راکتیو) بر طبق قرارداد در نقطه تحویل نصب می‌شوند و در اختیار شرکت می‌باشند. محل نصب این وسایل در تمامی موارد توسط شرکت تعیین می‌گردد.

۱۱- نقطه تحویل: نقطه تحویل عبارت است از نقطه‌ای که تاسیسات شرکت به تاسیسات مشترک اتصال داده می‌شود و در آن محل وسایل اندازه گیری نصب می‌گردد.

۱۲- خطوط نیرو رسانی و تاسیسات اختصاصی برقی مشترک:خطوط نیرو رسانی و تاسیسات اختصاصی برقی مشترک عبارتند از: کلیه خطوط انتقال و فوق توزیع و توزیع و تمام سیم کشی ها، وسایل و دستگاه‌های برقی که بعد از نقطه تحویل واقع شده اند. نگهداری و تعمیر و کنترل کلیه خطوط نیرو رسانی و تاسیسات اختصاصی برقی مشترک بر عهده او می‌باشد.

۱۳- قرارداد برقراری انشعاب برق:قرارداد برقراری انشعاب برق عبارت است از قرارداد منعقده بین شرکت و متقاضی، که بر طبق مفاد آن انشعاب برق دایر می‌گردد.

۱۴- انشعاب برق:انشعاب برق عبارت است از امکان استفاده مجاز از انرژی الکتریکی که از طریق دایر کردن خطوط و وسایل اندازه گیری لازم، طبق مقررات محقق می‌شود.
۱-۱۴- انشعاب برق فشار ضعیف: انشعاب برق فشار ضعیف عبارت است از انشعاب برق یکفاز با ولتاژ ۲۳۰ ولت و سه فاز با ولتاژ ۴۰۰ ولت، با تغییرات ۵ درصد.
۲-۱۴- انشعاب برق فشار قوی: انشعاب برق فشار قوی عبارت است از انشعاب برق با ولتاژ‌های ۱۱ کیلووات و بیشتر با تغییرات ۵ درصد.

۱۵- تامین برق:تامین برق عبارت است از عرضه توان و انرژی مورد تعهد شرکت در قرارداد منعقده در نقطه تحویل با ولتاژ استاندارد و فرکانس ۵۰ هرتز با تعمیرات ۳/۰، اعم از اینکه توان و انرژی استفاده بنماید و یا ننماید.

۱۶- انواع انشعاب‌های برق:
۱-۱۶- انواع انشعاب‌های برق بر اساس نوع فعالیت و کاربری به شرح زیر است:
الف) انشعاب برق مصارف خانگی:انشعاب برق برای مصارف خانگی به انشعابی اطلاق می‌شود که صرفاً به منظور به کار انداختن و استفاده از وسایل و تجهیزات متعارف خانگی در واحد‌های مسکونی دایر می‌گردد. واحد مسکونی در مناطق شهری عبارت است مکانی برای زندگی که به تشخیص شرکت حذاقل دارای یک اطاق و یک آشپزخانه و یک سرویس بوده و ورودی آن (اعم از اینکه در داشته و یا نداشته باشد) مستقل و یا مرتبط به راهروی اشتراکی و سیم کشی آن مجزا باشد. تشخیص واحد مسکونی در روستا‌ها به عهده شرکت می‌باشد.

ب) انشعاب برق مصارف اشتراکی:این انشعاب برای به کار انداختن تاسیسات اشتراکی مانند آسانسور، شوفاژ، تهویه مطبوع یا روشنایی عمومی و امثال آن در بلوک‌ها و مجموعه‌های ساختمانی مسکونی و شهرک‌های مسکونی و صنعتی و عمومی به طور جدا از سایر انشعابات دایر می‌گردد. به هر بلوک و یا مجموعه ساختمانی که همه واحد‌های آن دارای کاربری یکسان باشند تنها یک انشعاب برای مصارف اشتراکی واگذار می‌گردد. در صورتی که تاسیسات اشتراکی بلوک‌ها و یا مجموعه‌هایی که چند نوع فعالیت (مسکونی، تجاری، عمومی و …) در آن‌ها انجام می‌شود مجزا باشد می‌توان بیش از یک انشعاب اشتراکی واگذار نمود.

ج) انشعاب برق مصارف عمومی:انشعاب برق برای مصارف عمومی به انشعابی اطلاق می‌شود که برای خدمات عمومی به کار رود.

د) انشعاب برق تولید (کشاورزی):انشعاب برق تولید کشاورزی به انشعابی اطلاق می‌شود که ار نیروی برق برای پمپاژ آب‌های سطحی و زیر زمینی و یا پمپاژ مجدد آب برای تولید محصولات کشاورزی استفاده می‌کند و دارای پروانه معتبر بهره برداری از سازمان‌های آب منطقه‌ای نیز می‌باشد.
۱- انشعاب برق چاه‌های آب غیر کشاورزی: کلیه چاه‌های آب غیر کشاورزی با توجه به کاربردشان بر حسب مورد بهای برق را با تعرفه‌های مربوط پرداخت خواهند نمود.

ه) انشعاب برق تولید (صنعت و معدن):انشعاب برق تولید (صنعت و معدن) به انشعابی اطلاق می‌شود که ار برق برای به کار انداختن و بهره برداری از صنایع، کارخانه ها، استخراج معادن، صنایع کشاورزی برای تولید فرآورده‌های کشاورزی و دامی در کارگاه‌ها (مشخص شده در تعرفه تولید) و صنایع کوچک و صنوف تولیدی که دارای پروانه معتبر بهره برداری از مراجع ذیربط هستند، استفاده می‌شود.

و) انشعاب برق سایر مصارف:انشعابی که برای محل کسب دایر می‌گردد مشمول این تعرفه می‌باشد. ضمناً مصارف سایر انشعاب‌هایی که با هیچیک از موارد دیگر بند ۱-۱۶-۴ مطابقت ندارند مشمول تعرفه تجاری و سایر مصارف است.

ز) انشعاب برق مصارف آزاد:این انشعاب ویژه متقاضیانی که تمایل به پرداخت هزینه‌های عمومی برقراری انشعاب برق، ندارند. بهای برق مصرفی انشعاب آزاد با توجه به نوع مصرف و انطباق آن با هر یک از موارد “الف” تا “و” و بند ۱-۱۶-۴ با تعرفه خاص انشعاب بهای برق مصرفی انشعاب آزاد محاسبه و دریافت خواهد شد. برق‌های غیر دائم، چراغانی‌ها و تابلو‌های تبلیغاتی نیز از جمله اینگونه انشعابات محسوب می‌گردند.

ح) انشعاب برق برای فروش مجدد:این انشعاب ویژه مشترکینی می‌باشد که نیروی برق را به صورت یک جا از شرکت‌ها دریافت و از طریق شبکه تحت مدیریت خود مجدداً به مشترکین نهایی به فروش می‌رسانند.
۲-۱۶- انواع انشعاب‌های برق با توجه به نحوه مدیریت مصرف به شرح ذیل بوده و بر اساس تعرفه‌های ابلاغی برق مشمول نرخ‌های مختلف می‌گردند.
انشعابات نوع الف: مشترکینی که در اوقات اوج بار با اعلام قبلی شرکت با اعمال مدیریت مصرف بار خود را کاهش می‌دهند.
انشعابات نوع ب: مشترکینی که حتی در حالاتی که بنا بر پیش بینی مرکز کنترل شبکه (جهت جلوگیری از افت فرکانس، افت ولتاژ یا پرباری خطوط و پست‌ها خارج از میزان مجاز) شرکت ناچار به اعمال خاموشی از پیش تعیین شده می‌باشد، قطع برق نخواهند داشت.
انشعابات نوع ج: مشترکینی که تنها در ۲۰ ساعت شبانه روز غیر از اوج بار از انشعاب خود استفاده می‌کنند و در ساعات اوج بار (۴ ساعت به تشخیص شرکت) از برق استفاده نخواهند کرد.

۱۷- انرژی تحویلی:مقدار انرژی برقی تحویل شده که توسط وسایل اندازه گیری قرائت می‌شود، انرژی الکتریکی تحویل شده می‌باشد. واحد انرژی الکتریکی، کیلووات ساعت است.

۱۸- دوره مصرف:فاصله زمانی دو قرائت متوالی وسایل اندازه گیری، دوره مصرف می‌باشد.

۱۹- ماهانه:دوره‌ای است که شامل ۳۰ روز مستمر می‌باشد.

۲۰- بهای انرژی:مبلغی که بر اساس تعرفه مربوطه بابت انرژی مصرفی می‌باید توسط مشترک پرداخت گردد.

۲۱- رقم ثابت (آبونمان):مبلغی ثابت که ماهانه بدون در نظر گرفتن میزان برق مصرفی می‌باید توسط مشترک پرداخت شود.

۲۲- حداقل بهای برق:مبلغی است که اگر بهای برق و یا بهای انرژی و رقم ثابت (آبونمان) مشترکین با قدرت کمتر از ۳۰ کیلووات بر حسب مورد کمتر از آن باشد، مبلغ مزبور دریافت خواهد شد.

۲۳- قدرت متوسط و لحظه ای:نسبت مقدار انرژی مصرف شده به مدت مصرف را قدرت مصرفی متوسط در طی آن مدت می‌خوانند. قدرت لحظه‌ای عبارت است از قدرت متوسط در فاصله زمان کوتاهی که بتوان در طی آن مصرف انرژی را ثابت دانست. واحد قدرت کیلووات است.

۲۴- قدرت قراردادی (مجاز):قدرتی که در قرارداد تعیین شده و مشترک حق استفاده بیش از آن را ندارد.

۲۵- حداکثر بار:حداکثر قدرت مصرفی وسایل برقی مشترک که به طور همزمان در نقطه تحویل به کار می‌افتند یا انتظار می‌رود به کار بیفتند. واحد سنجش حداکثر بار، کیلووات است.

۲۶- ضریب قدرت:نمایانگر کیفیت به کارگیری ظرفیت تاسیسات الکتریکی و برابر است با نسبت توان حقیقی به ظاهری. ضریب قدرت مجاز مشترک حداقل ۹/۰ می‌باشد و چنانچه کمتر از ۹/۰ گردد مشترک می‌باید نسبت به نصب تجهیزات لازم اقدام نماید.

۲۷- ضریب بار (نسبت بار):عبارت است از نسبت انرژی (کیلووات ساعت) مصرف شده طی یک دوره زمانی مشخص به حاصل ضرب حداکثر قدرت مصرفی (کیلووات) وتعداد ساعات آن دوره زمانی. ضریب بار معمولاً به صورت درصد بیان می‌شود.

۲۸- فاصله زمانی قدرت:مدت زمان مشخصی که قدرت متوسط در طی آن به عنوان قدرت مصرفی منظور می‌گردد. فاصله زمانی قدرت ۱۵ دقیقه تعیین می‌شود.

۲۹- بهای قدرت:مبلغی که بر اساس تعرفه بابت هر کیلووات (قدرت مصرفی یا قراردادی) می‌باید در هر دوره ماهانه پرداخت گردد.

۳۰- روشنایی معابر عمومی:روشنایی معابر عمومی شامل روشنایی پیاده روها، خیابانها، کوچه ها، بزرگراه ها، شاهراه ها، پل‌ها و اماکن مشابه می‌باشد.

۳۱- محل نصب وسایل اندازه گیری:وسایل اندازه گیری و سایر تجهیزات مربوطه در مکان مناسبی با نظر شرکت و بر اساس استاندارد به طریقی نصب می‌شود که فضای کار مناسب در همه جوانب وجود داشته باشد. نصب وسایل اندازه گیری در داخل ساختمان در صورت تایید شرکت مجاز خواهد بود.

۳۲- قرائت وسایل اندازه گیری:قرائت وسایل اندازه گیری به منظور تنظیم صورتحساب در فواصل تعیین شده، شرکت انجام خواهد شد.

۳۳- باز فروش برق:عبارت است از فروش برق توسط مشترک (مشترکین) به اشخاص ثالث، در محدوده انشعاب واگذار شده.

۳۴- تعرفه: عبارت است از تعرفه‌های برق و شرایط عمومی آن. بر حسب مقطع زمانی موضوعات، تعرفه‌های همان مقطع زمانی معتبر بوده و مورد استناد قرار می‌گیرد.