دلکو یا مقسم برق

در این قسمت از آموزش برق خودرو از دنیای صنعت برق قطعه دلکو را مورد بررسی قرار می دهیم .

دلکو حرکت خود را توسط کوبلینگ از میل خروجی اول پمپ می گیرد .

در انتهای کوبلینگ یک برجستگی وجود دارد که در خارج از مرکز واقع شده و

در موقع نصب دلکو در جای خود ، فقط به یک طریق جا می رود .

 

دانلود فایل pdf آموزش برق خودرو

 

درب دلکو

درب دلکو از کائوچو سخت ساخته می شود که روی آن در مرکز و از قسمت بیرونی ، محل ترمینال فشار قوی کویل ، و از قسمت داخل محل قرارگیری ذغال و فنر درب دلکو می باشد .

به سرشمع ها برحسب ترتیب احتراق وایر چینی شده است و از برجک کویل به برجک مرکزی دلکو وصل و جریان به چکش برق منتقل می گردد که چکش برق در هنگام دور زدن با برخورد و نزدیک شدن به ترمینال ها جرقه را منتقل می کند

در زمان ترک برداشتن درب دلکو ، جرقه به ترمینال های دیگر سرایت کرده و از ترمینال خود فرار می کند و خودرو روشن نمی شود . در این صورت باید آن را تعویض نمود . درب دلکو توسط دو عدد بست فلزی یا پیچ به روی دلکو بسته می شود .

از برجک مرکزی درب دلکو توسط وایر فشار قوی کویل جریان به سر فلزی چکش برق منتقل و از آنجا به سر ترمینال های درب دلکو تقسیم می گردد .

 

https://fapool.ir/file/53512/?ref=sbargh.ir

 

چکش برق

چرق ورودی توسط ذغال از برجک دلکو به فلز روی چکش برق منتقل شده و با دور زدن و گردش چکش برق ، جریان برق فشار قوی به ترمینال های درب دلکو تقسیم می گردد .

جنس چکش برق از کائوچو و از جنس درب دلکو می باشد و در مقابل جریان الکتریکی عایق بوده و چنانچه ترک بردارد ، جریان را به بدنه میل دلکو انتقال می دهد ، که باعث خاموش شدن موتور می گردد .

علت ترکیدن چکش برق ، عدم نصب صحیح ، فشار بی مورد و در بعضی از مواقع کار کردن زیاد می باشد .

 

جهت تشخیص سلامت چکش برق به طریق زیر عمل می نماییم :

ابتدا درب دلکو را برداشته و وایر فشار قوی را از روی برجک درب دلکو درمی آوریم سپس الکترود آن را به سرچکش برق به قسمت فلزی نزدیک کرده و استارت می زنیم .

چنانچه جرقه روی چکش برق زده شود دلیل ترک داشتن چکش برق و رسیدن جرقه به میل دلکو می باشد که باید چکش برق را تعویض نمود .

در غیر اینصورت چکش برق سالم است .

در موتورهای مختلف چکش برق به فرمهای گوناگون ساخته می شود .

 

https://fapool.ir/file/52996/?ref=sbargh.ir

 

فیوز دلکو ، خازن ، فیوز پلاتین

فیوز یا خازن ، ( خازن ) ذخیره کننده نیروی الکتریکی می باشد .

هنگامی که دهاه پلاتین بسته باشد جریان جهت شارژ کویل از خازن به سمت کویل هدایت می شود و در زمان باز شدن دهانه پلاتین ، جرقه و جریان اضافه دهانه پلاتین را در خود ذخیره کرد و مانع از ذوب شدن دهانه پلاتین می گردد .

فیوز در ظرفیت های مختلف ساخته شده و ظرفیت آن برحسب میکروفاراد می باشد در صورتی که ظرفیت فیوز از حد لازمه کمتر یا بیشتر باشد باعث انتقال ذرات فلز پلاتین از قطب منفی به قطب مثبت پلاتین می گردد .

در بعضی از مواقع به علت چسبیدن دهانه پلاتین در سیستم جرقه و فشار بیش از اندازه فیوز می سوزد که برای تشخیص سوختن و سلامت فیوز به روش زیر عمل می نماییم .

ابتدا فیوز را در روی یک خودرو روشن امتحان می کنیم .

وایر یکی از شمع ها را به نوک سیم مثبت فیوز نزدیک کرده و حدود ۱۵ بار عمل جرقه را روی سیم مثبت فیوز مشاهده کرده سپس وایر را در جای خود قرار داد و سیم مثبت فیوز را به بدنه خودش نزدیک می کنیم اگر جرقه مشاهده کردید فیوز سالم بوده و در غیر این صورت فیوز سوخته و باید تعویض گردد .

https://fapool.ir/file/52096/?ref=sbargh.ir

 

دلایل سوختن فیوز دلکو

سوختن فیوز باعث خاموش شدن و به سختی روشن شدن یا هرگز روشن نشدن موتورمی شود و اگر موتور روشن شود گاز نمی خورد ، همه اینها دلایل سوختن فیوز می باشد ، و برای آزمایش آن می توان از روش چراغ تست نیز استفاده کرد و یا از برق ۲۲۰ ولت شهری که طریق آن در کتاب برق خودرو توضیح داده شده است .

 

 

پلاتین

جنس پلاتین از فلز پلاتین یا تنگستن است . پلاتین در حقیقت یک کلید قطع و وصل جریان کویل می باشد . پلاتین روی یک صفحه متحرک به نام صفحه پلاتین ، صفحه پلاتین در روی یک صفحه به نام دلکو بسته شده است صفحه پلاتین حدود ۳۰ چرخش روی صفحه دلکو دارد و درون دلکو روی صفحه دلکو مهار شده است .

پلاتین توسط یک پیچ روی صفحه پلاتین بسته می شود و صفحه دلکو توسط ۲ پیچ در درون دلکو نصب می گردد .

1. صفحه دلکو
2. چهارپره میل دلکو
3. صفحه پلاتین
4. پلاتین منفی
5. پلاتین مثبت
6. اهرم پلاتین مثبت
7. پیچ تنظیم پلاتین
8. کائوچویی پلاتین
9. فنر پلاتین مثبت

 

معرفی اجزاء برق خودرو به زبان ساده

 

دلکو یا مقسم برق

زاویه داول

به زاویه نشست پلاتین زاویه داول گویند به مقدار آن ۶۰ درصد زاویه باز و بسته شدن پلاتین در یک سیلندر می باشد DWELL . بطور مثال تعداد

زاویه داول در خودروهای مختلف :

پیکان ۴ سیلندر زاویه باز و بسته شدن پلاتین برای یک سیلندر ۹۰ = ۴ : ۳۶۰ .

زاویه نشست پلاتین ( داول ) ۵۴ = ۶۰% * ۹۰ .

و در موتورهای شش سیلندر ۶۰ ۶ : ۳۶۰

زاویه داول شش سیلندر ۳۶ = ۶۰% * ۶۰

* هرچه تعداد سیلندر بیشتر باشد زاویه داول آن کمتر خواهد بود . جهت افزایش زاویه داول در موتورهایی با سیلندر زیاد از دو پلاتین در دلکو استفاده می گردد .

 

https://fapool.ir/file/50836/?ref=sbargh.ir

 

خلاصی یا فیلتر دهانه پلاتین

برای تنظیم زاویه داول باید خلاصی دهانه تنظیم باشد و سنجش این خلاصی بوسیله آچار
تیغه ای یا فیلر اندازه گیری انجام می گردد .

کارخانه سازنده طی کاتالوگ ( دفترچه راهنما ) مقدار آن را مشخص می کند .

هر پلاتین بعد ازمدتی کارکرد به علت خورده گی کائوچویی آن ، دهانه آن به یکدیگر نزدیک شده و باعث برهم خوردن فیلر دهانه و زاویه داول آن می گردد که موجب کم شدن قدرت و نقص در سیستم جرقه می گردد .

به همین منظور همیشه باید درب دلکو را باز نموده و دهانه پلاتین را از لحاظ تمیز بودن و خال افتادن مورد بررسی قرار داده و دهانه آن را تنظیم نماییم

 

 

آدوانس دلکو

برای فرصت دادن به زمان جرقه و خوب مشتعل شدن سوخت ، در دلکو از آدوانس یا پیش جرقه استفاده می شود .

آدوانس در دو نوع :

1. آدوانس خلاء ای یا مکشی
2. آدوانس وزنه ای یا لنگری

 

https://fapool.ir/file/52992/?ref=sbargh.ir

 

دلکو یا مقسم برق

آدوانس خلاء ای یا مکشی

در حالت درجا و دور آرام ، دلکو تنظیم و زمان جرقه با آدوانس مربوطه مرتب می باشد و در زمان شروع حرکات کار می کند .

طریقه کار بدین صورت است که در زمان شروع حرکت با گاز دادن ، خلاء در دهانه و نیتوری کاربراتور زیاد شده و آدوانس خلاء ای توسط شلنگی به خلاء مانیفولد متصل می شود و خلاء به منطقه دیاگرام آداونس رسیده و صفحه دیافراگم را به عقب می مکد .

در مرکز دیافراگم یک میل قرار دارد و به زیر صفحه پلاتین وصل می گردد .

صفحه پلاتین طی زاویه ۳۰ روی صفحه دلکو چرخش دارد . با وصل شدن میل به صفحه و ایجاد خلاء و عقب آمدن صفحه دیافراگم ، صفحه پلاتین در جهت خلاف حرکت چکش برق چرخیده و کائوچویی آن زودتر از معمول به چهار پره به دلکو رسیده و دهانه پلاتین باز می شود و زمان جرقه زودتر انجام می گیرد

1. آدوانس خلاء ای
2. پلاتین
3. سیم جریان کویل
4. اتصال بدنه لامپ شارژ
5. صفحه پلاتین
6. چهار پره
7. پوسته دلکو
8. چکش برق
9. فیوز دلکو
10. کویل

 

https://fapool.ir/file/50820/?ref=sbargh.ir

 

 

آدوانس لنگری دلکو

این آدونس از دو وزنه لوبیایی شکل تشکیل شده که در روی یک صفحه به زیر چهار پره دلکو متصل می شوند

و هنگامی که سرعت اتومبیل زیاد می شود توسط دو فنر ارتجاعی در اثر نیروی چرخشی و

گریز از مرکز به طرفین باز شده و سرعت چهار پره دلکو را کمی سریع تر نموده و

زمان باز شدن دهانه پلاتین را جلو می اندازد .

 

آدوانس لنگری در سرعت های بالا کار می کند و چنانچه اتومبیل در سرعت بالا گرم نماید و

از لحاظ تولید جرقه اشکال پیدا کند ممکن است در اثر کار نکردن آدوانس لنگری یا گریپاژ کردن آن و

یا نداشتن گریس و چربکاری باشد برای رفع این مشکل باید در تعمیرات دلکو ، اهرم های لولایی

این وزنه ها را چرب نمود تا روان تر حرکت نمایند .

 

https://fapool.ir/file/49658/?ref=sbargh.ir

 

تنظیم آدوانس دلکو به سه صورت انجام می شود :

1. تنظیم آدوانس استاتیکی به وسیله لامپ ۱۲ ولت
2. تنظیم آدوانس از لحاظ چشمی
3. تنظیم آدوانس بوسیله چراغ تایمر دلکو

 

 

تنظیم آدوانس استاتیکی بوسیله لامپ ۱۲ ولتی

سیم مثبت یک لامپ ۱۲ ولتی را به پلاتین مثبت و سیم منفی آن را به بدنه موتور اتصال می دهیم سپس سوییچ را باز می کنیم تا مدار جرقه دارای برق شود .

آنگاه دلکو را به سمت ریتارد یعنی موافق حرکت چکش برق چرخانده و آرام آرام به سمت خلاف گردش چکش برق آدوانس ، می گردانیم . هر موقعی که لامپ شروع به روشن شدن کرد همانجا دلکو را سفت و آدوانس تنظیم است .

 

 

دلکو یا مقسم برق

تنظیم آدوانس به وسیله چراغ تایمر دلکو:

در شکل صفحه بعد دستگاه نشان داده شده چراغ تایمر دلکو می باشد .

کمپانی سازنده هر خودرو جهت تنظیم تایمینگ جرقه ، درجات آدوانسی را روی فولی میلنگ مشخص می کند که بر حسب نوع خودرو و تنظیم آن درجات مختلف می باشد ولی روش تنظیم همه آنها به طریق زیر می باشد .

بطور مثال : برای موتور پیکان ۵/۷ آدوانس در نظر گرفته شده هر ۱۰ بر RP.MI 100 دور موتور در نظر گرفته می شود .

 

https://fapool.ir/file/53701/?ref=sbargh.ir

 

طریقه کار

دستگاه شکل مقابل مانند یک سشوار می باشد که دارای یک چراغ و سه رشته کابل است که یکی مربوط به قطب منفی باطری ، دیگری به قطب مثبت و یک کابل با گیره مخصوص مربوط به وایر شمع می باشد که پس از نصب آنها موتور را روشن کرده و پایه دلکو را شل می کنیم .

همانطوری که در شکل صفحه قبل مشاهده می کنید سمت چپ علامت o ریتارد و سمت راست آن آدوانس است و طبق کاتالوگ کارخانه ، پیکان ۵/۷ قبل از نقطه مرگ بالا آدوانس دارد که باید علامت فلاش روی ۵/۷ قرار گیرد .

به همین منظور با روشن شدن موتور و دستگاه و حرکت دلکو می توانیم روی ۵/۷ تنظیم و دلکو را سفت نماییم .

بهترین نوع تنظیم دلکو چراغ تایمینگ می باشد .

 

تنظیم آدوانس بطور تجربی

این نوع تنظیمات بیشتر در تعمیرگاه های معمولی متداول است .

طریقه کار بدین شکل است که پیچ پایه دلکو را شل کرده و دلکو را می چرخانند ، جایی که موتور نرم و صاف کار کرده و با گاز دادن مکرر خوب گاز بخورد ، پس از خاموش کردن موتور دل نزند و با استارت مجدد اگر سبک و سریع روشن گردید دلکو تنظیم می باشد .

و برای اطمینان بهتر ، با خودرو حرکت کرده و شتاب می گیرند و در سربالایی و سرازیری حرکت خودرو را آزمایش و از صحت عمل دلکو اطمینان حاصل می نمایند که بیشتر این نوع تنظیمات در مکانیک های معمولی متداول می باشد ولی راه صحیح و اصولی استفاده از چراغ تایمینگ دلکو در تنظیم موتوری ها ( تون آپ ) می باشد .

 

https://fapool.ir/file/49897/?ref=sbargh.ir

 

علائم آدوانس دلکو

چنانچه دلکو آدوانس باشد : ( بیش از اندازه لازم )

1. استارت سنگین خورده و دور موتور کم و زیاد می شود .
2. در هنگام گازهای ناگهانی میل دلکو صدا می دهد .
3. در سربالایی های تند موتور زیاد دنده می خورد .
4. در هنگام خاموش کردن ، موتور دل زده و دیر خاموش می گردد .
5. موتور داغ کرده و بازدهی مناسب ندارد .

 

 

علائم ریتارد زیاد

1. موتور خوب گاز نمی خورد
2. قدرت موتور ضعیف می باشد
3. در سربالایی ها شتاب نمی گیرد
4. به علت ضعف جرقه موتور زود گرم می کند

دلکو یا مقسم برق – دنیای صنعت برق

https://fapool.ir/file/52113/?ref=sbargh.ir

https://fapool.ir/file/51993/?ref=sbargh.ir

https://fapool.ir/file/51564/?ref=sbargh.ir