انتخاب قرقره مناسب

انتخاب قرقره مناسب

بکارگیری قرقره نامناسب، فرسوده یا آسیب دیده بر سیم و کابل تولیدی و همچنین ماشین آلات مورد استفاده در ساخت این فرآورده ها مستقیماً مؤثر است. بنابراین بکارگیری قرقر ه های مناسب برای هر کاربرد خاص از اهمیت ویژه ای برخوردار است. استفاده از قرقره های فولادی در فرآیند تولید سیم و کابل کاملاً متداول است و این بکارگیری به سبب تنوع در جنس فولاد و همچنین فراوانی انواع ساختار قرقره های
ساخته شده است.

نحوه حمل و انبارش و نصب و ایمنی قرقره سیم و کابل

هر یک از انواع قرقره های در دسترس سازندگان سیم و کابل برای کاربردی خاص طراحی شده اند و استفاده از روشهای مهندسی طراحی ، هر قرقره ای را برای تحمل تنش مشخصی در فرآیند تولیدی مناسب می سازد.

مواردی که باید در انتخاب یک قرقره در نظر گرفت:

سرعت و چرخش:

سرعت خطی و محور چرخش تأثیر بسیار مهمی در طراحی قرقره دارد. مشخصات فنی مطلوب برای قرقره ها در برگیرنده مواردی نظیر ماشین کاری و بالانس کردن آنها است که منجر به چرخش نرم و بدون لرزش قرقره ها خواهد شد. اگر چرخش قرقره در دو محور صورت گیرد آن گونه که در تابنده های   ریجید (Rigid) یا درام تویستر (Drum Twister) ،  اتفاق می افتد، صفحات جانبی (Flanges) قرقره باید به حد کافی مستحکم و جوانب آن به خوبی تقویت شده باشد.

وزن، قطر و تنش:

در هنگام طراحی یک قرقره، جنس ماده ای که قرار است روی قرقره پیچیده شود و همچنین ویژگی ها و خواص آن اهمیت ویژه ای دارد. تنش های بالا و قطرهای کم سیم، فشار زیادی را بر استوانه قرقره (Barrel) و صفحات جانبی آن وارد می کنند، بنابراین در این گونه موارد بکارگیری قرقره های تقویت شده و نیز دارای صفحات جانبی قوی تر برای غلبه بر تنش ضرورت دارد.

جنس قرقره سیم و کابل

نوع کاربرد و نوع ماشین:

نوع کاربرد قرقره و همچنین نوع ماشین اهمیت بسیار زیادی دارد، چون هر نوع ماشین تنش جداگانه و متفاوتی بر قرقره اعمال می کند. انواع خاصی از جمع کن های کشش سیم همانند جمع کن های قرقره ساکن (Stato Spooler) نیاز به قرقره هایی دقیق از نظر ساختار هندسی دارند تا عمل  یچش سیم بر روی آن به طور مناسب انجام شود. اما در بانچرهای معمولی با سرعت پایین تری می چرخند و اغلب دارای تنش کمتری  هستند. ولی اگر بانچر دارای کشش مستقیم و بدون کپستن های داخلی باشد، در این صورت باید قرقره ها را تقویت کرد.

نحوه حمل و نقل قرقره سیم و کابل

جنس سیم و روکش آن:

هر ماده ای که روی قرقره پیچیده می شود تأثیر متفاوتی بر قرقره خواهد داشت. سیم آلومینیومی که از ماشین کشش خارج می شود ممکن است در اثر سرد شدن روی قرقره منقبض شود، که این امر باعث اعمال فشار سهمگینی بر قرقره می شود. سیم های عایق دار نیاز به قرقر های دارند که سطح آن صاف باشد تا به عایق آسیبی وارد نشود، در حالی که قرقره های حاوی سی مهای خاص فولادی ضد زنگ را ممکن است برای انجام عملیات حرارتی در کوره آنیل کاری قرار دهند.

ابعاد استاندارد قرقره چوبی

تأثیر قرقره های نامناسب بر محصول و ماشین:

مرغک ها و پین های حرکت دهنده آسیب دیده:

قرقره های نامتعادل (بالانس نشده) یا آسیب دیدگی و ساییدگی سوراخ های جانبی محوری در طرفین قرقره باعث ایجاد ارتعاش بیش از حد قرقره موجود در ماشین، خصوصاً به محض شروع پیچش سیم بر روی قرقره می شود. این ارتعاش به سرعت سایش مرغک ها و شفت ها را به دنبال خواهد داشت و باعث ساییدگی یا شکستگی در پین های انتقال نیرو خواهد شد. این مقوله های مربوط به تعمیر و نگهداری به دلیل لزوم تعویض قطعات ذکر شده و همچنین توقف ماشین برای انجام تعمیر پرهزینه خواهد بود. میزان TIR) Total Indicator Reading) – شاخصی برای اندازه گیری نامتعادلی – در قرقره نباید از % ۰٫۵  قطر قرقره تجاوز کند، چون این امر باعث توزیع وزن مواد به صورت خارج از مرکز خواهد شد.

قرقره سیم و کابل

پیچش نامناسب و پارگی سیم:

صفحات جانبی قرقره ای که خم شده و یا به سمت بیرون قوس برداشته باشد اجباراً نیاز به پهنای تراورس متفاوتی خواهد داشت. این امر سبب خواهد شد که در دو طرف داخلی فلنج قرقره تو رفتگی و یا برجستگی در سیم های پیچیده بر قرقره ایجاد شود. این عوامل همچنین از طرفی می تواند منجر به گره خوردن و درگیری سیم ها، پارگی در سیم و تنش نایکنواخت در حین فرآیند باز شدن سیم از روی قرقره شود.

سرعت های کم تولیدی:

قرقره هایی که بالانس نباشند و به خوبی ماشین کاری نشده باشند، و یا قرقره هایی که به حد کافی مستحکم نباشند که سرعت های تعریف شده تولید را پوشش دهند، نهایتاً موجب خواهند شد ماشین های تولیدی با سرعت های پایین راه اندازی شوند و این امر سبب کاهش راندمان ماشین می شود.

آشنائی با انواع سیم و کابل

تنش نا یکنواخت:

قرقره هایی که سوراخ های جانبی محوری آنها ساییده شده باشند و یا این ساییدگی در مرغک های نگهدارنده قرقره رخ دهد موجب می شود که باز شدن سیم از روی قرقره ناموزون صورت گیرد زیرا قرقره حرکت هماهنگی نداشته و گاهی باعث تکان شدید می شود. در مورد کابل های مخابراتی یا سیم های نازک این موضوع پدیده ای کاملاً نامطلوب است.

جایگذاری نامناسب در ماشین:

قرقره هایی که در ابعاد آنها حدود رواداری زیاد منظور شده باشد (رواداری های مطلوب لحاظ نشده باشد) ممکن است در شرایط خاص با بکارگیری تجربه شخصی با نزدیک کردن مرغک ها به منظور تنظیم مکانیکی آنها یا با فشار صفحات جانبی عمل چرخش قرقره ها انجام شود. چنین حالتی زمانی رخ می دهد که پهنای بیرونی تا سطوح جانبی آنقدر صیقلی نشده اند که سایز بندی دقیق قرقره را به منظور حصول  اطمینان از جاسازی مناسب قرقره در ماشین و در نتیجه عملکرد مناسب ماشین در راه اندازی تضمین کند. قرقره هایی که به طور مناسب در ماشین استقرار نیابند ممکن است به صورت آزاد در دستگاه بچرخند و باعث ایجاد ضربه به ماشین و آسیب دیدگی قرقره و ماشین شوند و در بدترین حالت ممکن است حتی قرقره از ماشین به بیرون پرتاب شود.

انواع زره فلزی سیم و کابل

نتیجه گیری:

مطالب گفته شده پیشین مروری کلی بر اهمیت طراحی قرقره، به صورت مناسب، ساختار آن، تعمیر و نگهداری آن است. هر قرقره می تواند اثر روی کل خط تولید، محصول نهایی یا هر ماشین بکار رفته در ساخت سیم و کابل داشته باشد.

کریس هاور (Chris Hauer)

مترجم: استاد گرانقدر جناب آقای محمد باقر پور عبدالله

نشریه داخلی صنعت سیم و کابل – شماره سی و چهارم