مقاله سیم و کابل

کابل برق ، اجزاء و ساختمان آن

کابل برق

کابل برق به مجموعه‌ای از یک یا چند سیم که در کنار هم به صورت تابیده شده که معمولا توسط لایه‌های محافظی
پوشانده می‌شود گفته می‌شود.

 

خطوط انتقال برق

 

کاربرد کابل برق:

امروزه در صنعت برق بخش عظیمی از توزیع انرژی الکتریکی، به ویژه در کابل فشار ضعیف بوسیله کابل برق انجام
می‌گیرد. البته برای انتقال انرژی الکتریکی کابل فشار متوسط و کابل فشار قوی نیز در برخی موراد از کابل‌های
مخصوص استفاده می‌شود. کاربرد کابل‌ها در تاسیسات الکتریکی بسیار وسیع و دارای اهمیت زیادی است.

 

اجزای کابل برق:

کابل‌ها بر اساس نوع کاربردی که دارند بسیار متنوع هستند و به شکل‌های گوناگون در بازار یافت می‌شود.ساختمان
و اجزای تشکیل دهنده کابل‌های مخابراتی کاملا با کابل‌های مورد استفاده در صنعت برق کابل فشار قوی و کابل
فشار ضعیف تفاوت دارند. اما بطور کلی کابل برق همواره از دو قسمت اصلی هادی و عایق تشکیل شده‌اند. تفاوت
کابل‌ها ناشی از نوع کاربرد آنهاست. بدان معنا که نوع کاربردشان موجب می‌شود که جنس، شکل، تعداد، سطح
مقطع هادی‌ها و عایق‌ها با یکدیگر تفاوت داشته باشند. این تفاوت‌ها موجب تقسیم‌بندی کابل‌ها می‌شود.

 

استاندارد و ساختمان کابلها و نحوه نام گذاری کابل

 

تقسیم‌بندی کابل برق از نظر ساختمان:

 

هادی کابل برق:

هادی کابل همان قسمت اصلی کابل برق است که وظیفه هدایت جریان الکتریکی را بر عهده دارد. این هادی ها
معمولا از مس و آلومینیوم ساخته می‌شود و به صورت افشان یا چند رشته‌ای، مفتولی، تک رشته‌ای، گرد یا مثلثی
در بازار موجود است.

 

اختصارات ساختمان کابل MV & HV

 

انواع مختلف هادی کابل را با نشانه‌های اختصاری استاندارد شده نشان می‌دهند که عبارتند از:
نشانه هادی گرد حرف R، نشانه هادی مفتولی تک رشته‌ای حرف E، نشانه هادی مثلثی حرف S و نشانه هادی
افشان یا چند رشته‌ای حرف M است.

 

 

استانداردهای نامگذاری سیم و کابل

 

 

عایق کابل برق:

متناسب با نوع مصرف، عایق کابل برق از مواد مختلف ساخته می شود. این مواد عبارتند از:

 

  1. کاغذ های آغشته به روغن های مخصوص
  2. مواد لاستیکی
  3. PVC که پرمصرف ترین عایق‌ها برای کابل‌ها، عایق PVC است که آن را پروتودور نیز می‌نامند. نوع دیگری از این
    مواد PET نام دارد که آن‌ها هم برای عایق کابل استفاده می‌شوند.

     

    این دو نوع ماده کاملا شبیه هم هستند با این تفاوت که عایق های PVC نسوز و عایق های PET قابل اشتعال هستند.

 

اجزاء فرمولاسیون PVC از چه مواردی تشکیل شده است؟

 

غلاف کابل برق:

غلاف به لایه یا لایه‌هایی بر روی کابل گفته می‌شود که می‌توانند عایق کابل برق را در مقابل انواع نیروهای
مکانیکی محافظت کرده و همچنین از نفوذ رطوبت به داخل کابل جلوگیری نمایند.
این غلاف‌ها می‌توانند بسته به محل مورد استفاده انواع PVC، آلومینیومی، سربی و فولادی باشند.

 

خصوصیات عایق کابل برق:

در تولید کابل‌های برق با توجه به ساختار و نوع استفاده کابل لایه‌های حفاظتی مختلفی استفاده می‌گردد اما بصورت عمومی تمامی کابل‌ها دارای عایق و روکش هستند.
عایق بخشی از کابل‌های برق است که مانع هدایت جریان برق بوده و بایستی الزامات زیر در تولید آن رعایت گردد.

 

الزامات عایق:

  • عایق سیم باید دارای استقامت مکانیکی و قابلیت ارتجاعی کافی باشد
  • عایق سیم باید کاملا هادی سیم را در بر گرفته باشد
  • عایق باید کاملا به هادی سیم چسبیده باشد ولی به استثناء بندهای با انعطاف‌پذیری بالا بایستی جدا کردن عایق از هادی سیم بدون آسیب دیدن عایق هادی و یا پوشش قلع اندود (در صورت وجود) امکان پذیر باشد
  • میانگین ضخامت عایق از مقدار استاندارد کمتر نباشد

 

آزمون های سیم و کابل

 

خصوصیات غلاف کابل برق:
  • عدم چسبندگی به عایق کابل
  • کمتر نبودن میانگین ضخامت غلاف کابل از مقدار استاندارد
  • به کار بردن غلاف بر روی عایق کابل‌های تک رشته‌ای
  • به کار بردن غلاف بر روی مجموعه رشته‌های کابل‌های چند رشته‌ای

 

اندازه گیری ضخامت عایق سیم و کابل

 

نکات انتخاب کابل برق مناسب:
هر کابل برق با سطح مقطع معین قادر به انتقال جریان مشخص است که اگر از آن حد بیشتر گردد ، باعث کوتاه
شدن عمر و یا سوختن کابل‌های برق و بروز حوادثی خواهد شد. لذا در طراحی یک شبکه باید سه اصل زیر رعایت
شود:

 

مقدار جریان مجاز کابل های قدرت با هادی مسی

 

  • جریان برق از حد مجاز جریان کابل برق تجاوز نکند.
  • افت ولتاژ نباید بیشتر از حد مجاز گردد.
  • درباره سطح مقطع انتخاب شده از نظر افت توان ، محاسبات اقتصادی صورت گیرد.

 

تعیین سطح مقطع مناسب کابل با استفاده از جریان مجاز و افت ولتاژ

 

نکاتی درباره چگونگی استفاده از کابل برق:

نگهداری و استفاده صحیح هر نوع وسیله‌ای از جمله کابل‌های برق باعث ازدیاد طول عمر آن خواهد شد که در این
خصوص جا دارد چند نکته مهم زیر توجه نمود:

 

نحوه انبارش و نگهداری قرقره سیم و کابل

 

  1. کابل‌های برق پلاستیکی (PVC) را نباید در زمستان (درجه حرارت کمتر از صفر باشد) کابل کشی نمود.
    اگر در چنین مواقعی لازم به کابل کشی بود باید قبلا قرقره کابل را در اتاق یا انبار گرم نمود و سپس فورا آن را
    مورد استفاده قرار داد.

     

  2. اگر کابل‌های برق در خاک گذاشته شود، باید گودالی به عمق ۷۰ سانتی‌متر حفر گردد و کمی خاک نرم در آن ریخته و پس از گذاشتن کابل به اندازه ۲۰ سانتی‌متر خاک نرم روی کابل بریزید و روی آن را آجر قرار دهید و بعد داخل گودال را با خاک معمولی پر کنید.
  3. هنگام نصب کابل‌های برق نباید شعاع خمش کابل از ۱۲ تا ۱۵ برابر قطر خارجی آن کمتر باشد.

 

حداقل شعاع خمش سیم و کابل

منبع : دنیای صنعت برق

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا