نقشه روشنایی برق ساختمان

اگر نقشه بالا کوچک است می توانید روی آن کلیک کنید تا بزرگتر شود. همانطور که مشاهده می کنید نقشه یک واحد مسکونی ست که دو اتاق خواب، یک پذیرایی، و یک آشپزخانه دارد.

در تصویر بالا مسیر لوله های برگشتی، با خطوط صورتی رنگ و مسیر لوله های ارتباطی با خطوط آبی رنگ ترسیم شده است. به این خاطر از رنگ های مختلف استفاده کرده ایم تا خواندن نقشه راحت تر باشد و اِلا در نقشه های واقعی برای مسیر همه لوله ها از یک رنگ استفاده شده و شما به عنوان یک تکنسین برق خودتان باید تشخیص بدهید که کدام لوله ها ارتباطی و کدامشان برگشتی ست.

علائم اختصاری در نقشه روشنایی برق ساختمان :

قبل از خواندن این نقشه شما باید این علائم اختصاری را بلد باشید. اگر خاطرتان باشد در کتاب آموزش برق ساختمان و سیستم های اعلان حریق این علائم را کاملاً توضیح دادیم.

از اتاق خواب شماره یک شروع می کنیم. همان طور که مشاهده می کنید در این اتاق خواب یک مهتابی روی دیوار و یک چراغ در مرکز اتاق قرار گرفته است. برای چراغ از کلید دوپل و برای مهتابی از کلید یک پل استفاده شده است.

برای اتاق خواب شماره دو هم دقیقاً همین اتفاق افتاده است.

در حمام یک چراغ دیواری، پشت به پشت کلید یک پل نصب شده است.

در داخل پذیرایی دو عدد مهتابی دیواری و یک چراغ در مرکز اتاق قرار گرفته که مهتابی ها با یک کلید دوپل و چراغ مرکزی هم که یک لوستر است با یک کلید دوپل دیگر خاموش و روشن می شود.

در مرکز تراس یک چراغ سقفی نصب شده و برای کنترل آن یک کلید یک پل در داخل پذیرایی قرار گرفته است.

در بالای اُپن آشپزخانه سه عدد هالوژن قرار گرفته که با یک کلید دوپل کنترل می شوند. و یک چراغ هم در مرکز آشپزخانه نصب شده است که آن هم با یک کلید دوپل خاموش و روشن می شود.

برای توالت یک فن و یک چراغ دیواری نصب شده است. همان طور که مشاهده می کنید این چراغ دیواری دقیقاً بالای روشویی قرار گرفته است تا سایه شخصی که خودش را در آینه مشاهده می کند، داخل آینه نیفتد.

حالا برویم سراغ سرخط ها.
همان طور که نقشه روشنایی برق ساختمان این واحد مسکونی مشاهده کردید، کلیدهای برق اتاق خواب شماره یک و اتاق خواب شماره دو و حمام از طریق یک خط آبی رنگ ( منظور همان لوله های ارتباطی ست) به یکدیگر وصل شده اند. در این حالت اصطلاحاً می گوییم که سرخط روشنایی هر سه اینها مشترک است.
از هر سرخط یک فاز و یک نول جدا به جعبه فیوز می رود و در ابتدای سرخط روشنایی ها یک فیوز ۱۰ آمپر نصب می شود.

و با توجه به نقشه بالا، سرخط دوم مربوط به کلیدهای پذیرایی، کلیدهای آشپزخانه، کلید سرویس بهداشتی و کلید تراس است. از ابتدای این سرخط نیز یک رشته سیم فاز و نول به جعبه فیوز می رود.

سرخط ها در نقشه روشنایی برق ساختمان بر چه معیاری انتخاب می شوند؟

در انتخاب سرخط ها ما باید چند نکته را مد نظر قرار دهیم.

• اول اینکه انتخاب سرخط باید به گونه ای باشد که کمترین مقدار لوله و سیم برق مصرف شود. مثلاً در نقشه بالا این امکان وجود دارد که سرخط حمام را از سرخط اتاق خواب ها جدا کنیم ولی از آنجایی که کلید برق آن بسیار نزدیک به کلید برق اتاق خواب است، ما کلید حمام را روی سرخط اتاق خواب ها قرار داده ایم، در این صورت به مقدار زیادی در مصرف سیم برق صرفه جویی شده است. در غیر اینصورت باید یک لوله و سیم جدا از کلید حمام تا جعبه فیوز قرار می گرفت.
• نکته دوم این جمله از مبحث ۱۳ مقررات اجرایی برق ساختمان است که می گوید” در یک اتاق با فضای مشخص، تمام کلیدهای روشنایی بایستی از یک سرخط تغذیه شوند“. به این خاطر که وقتی شخصی فیوز مربوط به یک اتاق را قطع می کند با تصویر اینکه همه کلیدهای آن اتاق برق ندارند، دچار برقگرفتگی نشود. در نقشه بالا این نکته در برق تراس رعایت شده است. یعنی شما نباید برای کلید تراس یک سرخط جدا تعریف کنید. زیرا این کلید در داخل فضای پذیرایی قرار گرفته و باید با کلیدهای پذیرایی روی یک سرخط باشد.
• نکته سوم جمله ی دیگری از مبحث ۱۳ ساختمان است که می گوید، “هر سرخط حداکثر می تواند ۱۲ نقطه روشنایی را تغذیه کند“. که در نقشه بالا کاملا این نکته رعایت شده است بطوری که سرخط شماره ۱ تنها ۵ نقطه روشنایی و سرخط شماره ۲ تنها ۱۰ نقطه روشنایی را تغذیه می کند.

سوال: اینکه هواکش سرویس بهداشتی از سرخط روشنایی تغذیه می کند، از نظر مقررات اجرایی اشکالی ندارد؟
خیر، مشکلی ندارد. شما مجاز هستید که یک موتور (فن، پنکه) با حداکثر توان ۱۰۰ وات را از یک سرخط روشنایی تغذیه کنید.

توجه : کلیدهای برق تمام اتاق ها در داخل همان اتاق باید قرار گیرد. بجز حمام، سرویس بهداشتی و تراس که کلید آن در سمت بیرون نصب می شود.

نکته: جعبه فیوز در قسمت درب ورودی واحد نصب شده است تا به راحتی قابل دسترسی باشد.