سیم ترانسفورماتور
پیش از معرفی سیم ترانس ، انواع و نحوه استفاده از آن ابتدا با مفهوم سیم و هادی الکتریکی آشنا می‌شویم.
هادی الکتریکی:
در یک تعریف کلی به موادی که در صورت اعمال اختلاف پتانسیل الکتریکی به آن‌ها، جریان الکتریکی را با مقاومت کمی از خود عبور دهند، هادی یا رسانای الکتریکی گفته می‌شود. طلا، نقره و مس از بهترین رساناهای الکتریکی هستند. موادی که در مقابل عبور جریان مقاومت بزرگی از خود نشان میدهند نارسانای الکتریکی یا عایق الکتریکی هستند مانند چوب، انواع پلاستیک و سرامیک. برخی از مواد نیز وجود دارند که در شرایطی خاص مانند رساناها و در شرایطی دیگر مانند نارساناها هستند که به آن‌ها نیمه رسانا یا نیمه هادی گفته می‌شود. مواد نیمه هادی با توجه به ویژگی منحصر به فردی که دارند در بسیاری از قطعاتی که رفتار آن‌ها به صورت الکتریکی کنترل می‌شوند مورد استفاده قرار می‌گیرند. انواع دیود و کلیدهای نیمه هادی از مواد نیمه رسانا مانند سیلیکون، ژرمانیوم، سلنیوم و … ساخته می‌شوند. برخی از آلیاژهای خاص نیز در دماهای بسیار پایین مقاومتی از خود نشان نمی‌دهند که ابررسانا نام دارند.
سیم:
برای انتقال پتانسیل الکتریکی از یک نقطه به نقطه دیگر از سیم‌ها که رسانای الکتریکی هستند استفاده می‌گردد. سیم‌ها عموماً از یک رسانای الکتریکی و یک عایق الکتریکی که به صورت روکش بر روی هادی قرار گرفته است تشکیل شده‌اند. هادی سیم‌ها سیم‌ها عموماً از جنس مس یا آلومینیوم یا ترکیبات آن‌ها ساخته می‌شوند. هدایت مس از آلومینیوم بهتر است بنابراین سیم‌های مسی عملکرد بهتری دارند گرچه گران‌تر هستند. عایق سیم‌ها از مواد پلاستیکی است که وظیفه آن تامین ایزولاسیون الکتریکی سیم دارای پتانسیل الکتریکی از محیط اطراف آن است. سیم‌ها بسته به کاربرد آن‌ها در ضخامت‌ها و اشکال محتلف موجود هستند. در ادامه برخی از انواع پرکاربرد سیم را بررسی می‌کنیم.
سیم مفتولی: این سیم‌ها از یک رشته سیم تشکیل شده‌اند و به دلیل فرم‌پذیری مناسب در تابلوهای برق کاربرد دارند. در جریان‌های مختلف از ضخامت‌های مختلف این سیم استفاده می‌گردد.
سیم افشان: این سیم‌ها از تابیده شدن تعداد فراوانی از رشته‌های نازک سیم تشکیل شده‌اند و به همین دلیل انعطاف‌پذیری خوبی دارند. به دلیل قابلیت انعطاف خوب از آن‌ها در سیم‌کشی ساختمان استفاده می‌شود.
سیم کواکسیال: این نوع سیم علاوه بر هادی الکتریکی دارای یک هادی دیگر است که با فاصله کمی بر روی هادی اصلی بافته شده است و از ورود نویزهای الکترومغناطیسی به هادی اصلی جلوگیری می‌کند. از سیم کواکسیال برای انتقال سیگنال در آنتن‌ها و یا رابط بین دستگاه‌های صوتی و تصویری استفاده می‌گردد.
کابل سه‌فاز: زمانی که چند سیم دارای روکش در کنار هم در داخل یک روکش دیگر قرار گیرند تشکیل یک کابل میدهند گرچه در صحبت‌های عادی بین سیم و کابل تفاوتی قائل نمی‌شویم. برای انتقال برق سه فاز از کابل با سه رشته سیم استفاده می‌شود که به آن کابل سه‌فاز گفته می‌شود. البته اگر نول هم وجود داشته باشد این کابل دارای ۴ رشته سیم است.
سیم لاکی: سیم لاکی تشکیل شده از یک رشته سیم است که بر روی آن لایه نازکی از عایق قرار گرفته است. به دلیل حجم عایق کمی که این نوع از سیم دارد، در سیم‌پیچی‌های موتور و ترانسفورماتور به وفور از آن استفاده می‌گردد به نحوی که به سیم ترانس معروف است. سیم لاکی یا سیم ترانس با قطر سطح مقطع آن شناخته می‌شود. این سیم از ضخامت ۰٫۰۵mm تا ۶mm در بازار موجود است که بسته به میزان جریان عبوری از آن ضخامت سیم تعیین می‌شود. به‌عنوان یک تقریب مهندسی عدد ۴A/mm2 تقریب مناسبی برای چگالی جریان حداکثر سیم لاکی است.
جدول زیر مشخصات سیم لاکی در ضخامت‌های رایج را نشان می‌دهد.
