شاید شما هم هنگامی که مشغول تماشای تلویزیون هستید، ناگهان توجه خود را به تلفن همراه هوشمند خود جلب می‌کنید. این پدیده که با نام چندوظیفه‌ای مرتبط با رسانه شناخته می‌شود، چنان معمول است که برآورد شده است ۱۷۸ میلیون آمریکایی به‌طور معمول هنگام تماشای تلویزیون از دستگاه دیگری استفاده می‌کنند. در حالی‌ که برخی افراد ممکن است تصور کنند تغییر مکرر توجه بین جریان‌های اطلاعاتی مختلف از نظر تقویت حافظه و توجه برای مغز خوب است، نتایج مطالعات مورد دیگری را نشان می‌دهند.

در این وضعیت، افراد در یک زمان با چندین دستگاه یا محتوا درگیر می‌شوند. این کار ممکن است استفاده از تلفن همراه هوشمند در حال تماشای تلویزیون یا حتی گوش دادن به موسیقی یا فرستادن و دریافت پیام متنی به دوستان در حال انجام یک بازی ویدئویی باشد. نتایج یک مطالعه‌ی مروری نشان‌دهنده‌ی عملکرد ضعیف‌تر افراد مشغول‌به‌کار با چندین رسانه در آزمایش‌های توجه و عملکرد حافظه بود. برخی حتی دارای تفاوت‌های ساختاری در مغز بودند. این مطالعه نشان می‌داد کاربرانی که شدیدا دارای این رفتار بودند، در آزمایش‌های ثبات توجه درحدود ۱۰-۸ درصد نسبت‌به کاربران معمولی ضعیف‌تر عمل می‌کردند. این آزمایش‌ها شامل جلب توجه شرکت‌کنندگان به انجام یک کار خاص (مانند پیدا کردن یک حرف خاص در میان حروف دیگر) برای ۲۰ دقیقه یا بیشتر بود. پژوهشگران دریافتند که در این آزمایش‌ها، توانایی ثبات توجه در میان کاربران سنگین (از نظر رفتار کار با چندین صفحه نمایش رسانه‌ای) ضعیف‌تر بود. این یافته‌ها شاید بتوانند توضیح دهند که چرا برخی از افراد کاربران چندرسانه‌ای سنگینی هستند؛ اگر فردی دارای محدوده‌ی توجه ضعیفی باشد، احتمالا به‌جای تمرکز روی یک فعالیت، به‌طور مداوم توجه خود را بین فعالیت‌های مختلف تغییر می‌دهد.

کاربران چندرسانه‌ای سنگین در آزمایش‌های عملکرد حافظه نیز بدتر عمل می‌کردند. این آزمایش‌ها شامل ایجاد خاطره و به‌خاطر آوردن اطلاعات (مانند یک شماره تلفن) در حال انجام کاری دیگر (مانند جستجو به دنبال یک خودکار و تکه‌ای کاغذ برای نوشتن) بودند. حافظه‌ی کاری پیچیده دارای ارتباط نزدیکی با داشتن تمرکز بهتر و قابلیت چشم‌پوشی از مسائل پرت‌کننده‌ی حواس است.

اسکن‌های مغز شرکت‌کنندگان همچنین نشان می‌داد که منطقه‌ای از مغز به نام قشر سینگولیت قدامی، در کاربران سنگین کوچک‌تر بود. این منطقه از مغز، در کنترل توجه نقش دارد. یک منطقه‌ی کوچک ممکن است نشان‌دهنده‌ی عملکرد یا توجه ضعیف‌تر باشد.

هرچند پژوهشگران نشان دادند که کاربران سنگین دارای حافظه و توجه ضعیف‌تری هستند، ولی درباره‌ی اینکه چه چیزی موجب این رفتار می‌شود، مطمئن نیستند. آیا کاربران سنگین به‌علت این رفتار، دارای توجه بدتری هستند؟ یا اینکه رفتار آن‌ها ناشی از توجه ضعیفشان است؟ این امر همچنین ممکن است تاثیر هوش کلی، شخصیت یا مورد دیگری باشد که موجب ضعف توجه و افزایش رفتار چندرسانه‌ای می‌شود.

جالب است که این نقص می‌تواند مزایایی نیز داشته باشد.پژوهش‌ها نشان می‌دهند که کاربران سبک ممکن است وقتی روی یک کار تمرکز کرده‌اند، اطلاعات مفید دیگری را از دست بدهند. به‌عنوان مثال یک فرد ممکن است در حالی که رادیو روشن است، مطالعه کند. هنگامی که اخبار مهمی پخش می‌شود، برای یک کاربر سنگین نسبت‌به یک کاربر سبک احتمال بیشتری وجود دارد که آن خبر را دریافت کند.

آیا باید از رفتار چند‌رسانه‌ای پرهیز کرد؟ براساس نتایج مطالعه‌ی حاضر، پاسخ احتمالا مثبت است. چندرسانه‌ای بودن معمولا موجب عملکرد ضعیف‌تر می‌شود؛ هنگامی که دو کار را با هم انجام می‌دهیم، نسبت‌به حالتی که فقط مشغول به یک کار باشیم، بار بیشتری بر مغز خود تحمیل می‌کنیم.