برق قدرت
تمیزکردن و روغن کاری الکتروموتور (بلبرینگ و یاتاقان)
روغن کاری الکتروموتور
مقدمه
سیم پیچ های روتور و استاتور در الکتروموتورها دارای مقاومت اهمی می باشند،به هنگام عبور جریان الکتریکی از سیم پیچ ها مقداری از انرژی الکتریکی بصورت حرارت تلف می شود .
از طرف دیگر هسته آهنی و پوسته فلزی موتور، همواره در میدان متغییر مغناطیسی قرار دارند، لذا مقداری از انرژی الکتریکی بصورت تلفات هیسترزیس و تلفات فوکو ، که به تلفات هسته معروف است، از بین می رود.
https://fapool.ir/file/52920/?ref=sbargh.ir
تلفات اهمی و تلفات هسته باعث افزایش دمای موتور می شود. افزایش بیش از حد دمای موتور، کارکرد موتور را دچار اشکال می کند، از این رو لازم است حرارت تولید شده در درون الکتروموتور به فضای خارج از آن هدایت شده و موتور تهویه شود.
تهویه الکتروموتورها اغلب توسط پروانه (فن) صورت می گیرد.بدین منظور روی محور روتور، فن هایی تعبیه می شود که به هنگام کار موتور جریان هوا را در داخل موتور برقرار و آن را خنک می کنند.
وجود گرد و خاک و رطوبت هوا باعث می شود که قسمت های داخلی و خارجی موتور پس از مدتی کار کردن،جرم بگیرند.
جرم هایی که در قسمت های مختلف الکتروموتورها می نشیند موجب خشک شدن یاتاقان ها شده و سبب می شود که موتور خوب خنک نشود، لذا سروی س هایی برای تمیز کردن و روغن کاری موتورها منظور می کنند که انجام به موقع آنها عمر مفید موتور را افزایش می دهد.
در سرویس های روزانه، باید اولا بدنه خارجی موتور را بازدید کرد، آنگاه قبل از راه اندازی، فن ها را حرکت داد و از سالم بودن فن ها و قسمت های خارجی الکتروموتور اطمینان حاصل نموده و پوسته را نیز تمیز کرد و پس از راه اندازی، مقدار جریان و ولتاژ را کنترل نمود، سپس در صورت مشاهده هر گونه عیب بلافاصله موتور را خاموش نموده و در صدد رفع عیب برآمد.
در سرویس های هفتگی ضمن بازدید قسمت های خارجی باید یاتاقان ها ، بوش ها و بلبرینگ ها را بازدید کرد و در صورت گشادی بیش از حد بوش ها یا مشاهده سر و صدا در کار بلبرینگ ها ، آنها تعویض نموده و روغن کاری کرد.
در سرویس های سالانه موتور باید کاملا شستشو داده شود و بر اساس دستورالعمل های دفترچه راهنما قطعات سفارش شده تعویض گردد و روغنکاری و گریس کاری انجام شود.
https://fapool.ir/file/51579/?ref=sbargh.ir
شستشوی موتورها
برای شستشوی موتورها باید قطعات موتور را جدا کرده و با فشار باد (کمپرسور) گرد و خاک آنها را گرفت سپس قطعات را داخل یک تشت قرار داده و آنها را با آب گرم شست.
اگر قطعات بیش از حد چربی داشته باشند با حلال های چربی مانند مواد شوینده از مشتقات صابون (صابون سولفون یا مایع ظرفشویی…) شستشو انجام گیرد.
در بعضی مواقع هم از گازوئیل برای شستن استفاده می کنند که در این صورت مواد لاستیکی بکار رفته در ساختمان موتورها نباید با گازوئیل تماس داشته یاشند.
روغن کاری
برای کاهش اصطکاک در یاتاقان ها بلبرینگ ها و بوش ها بایستی الکتروموتور روغن کاری شود.بدین منظور معمولا از روغن موتور والوالین و گریس استفاده می شود.
گریس
گریس ماده جامد یا نیمه جامدی است که از روغن معدنی و صابون های صنعتی با مواد شیمیائی مختلف ترکیب یافته است.
گریس در مواقعی که دمای کار زیاد نیستبکار می رود و برای روغن کاری بلبرینگ ها و یاتاقان ها از آن استفاده می شود، گریس علاوه بر کاهش اصطکاک یاتاقان ها و بلبرینگ ها ، آنها را در مقابل زنگ زدگی ،ضربات ناگهانی و فشار زیاد محافظت می کند.
والوالین
نوعی گریس مقاوم است که در مواقعی که گریس های معمولی نمی توانند از اثرات شدید آب و رطوبت و دما جلوگیری کنند به کار برده می شود.
والوالین به رنگ سبز تمایل به مشکی است و تا دمای ۱۷۰ درجه سانتی گراد را تحمل می کند، از این رو به گریس نسوز نیز معروف است.
کار عملی
حال بیاید کار عملی انجام داده و خودمون الکتروموتور را تمیز کاری و روغن کاری کنیم.
ایمنی
برای این کار بایستی نکات ایمنی را رعایت کرد.پوشیدن لباس کار و دستکش
مناسب و کفش ایمنی و همچنین شستشو با برس انجام شود.
https://fapool.ir/file/52407/?ref=sbargh.ir
وسایل و ابزار مورد نیاز
-
الکترو موتور تک فاز و سه فاز
-
آچار تخت
-
آچار بوکس
-
آچار رینگی
-
پیچ گوشتی دو سو و چهار سو
-
گریس پمپ
-
روغن دان
-
روغن موتور
-
والوالین
-
گریس
-
تشت (وان)
-
آب گرم
-
برس مویی یا سیمی
-
مواد شویند(مایع ظرفشویی)
-
کمپرسور باد
-
میز کار
-
استاتور نگه دار
-
چگش فلزی و لاستیکی
-
سمبه
https://fapool.ir/file/41938/?ref=sbargh.ir
مراحل کار
قطعات موتور سه فاز را جدا کنید.
در حالی که ماسک زده اید گرد و خاک قطعات جدا شده را با فشار هوا تمیز کنید.
وان (تشت) را تا نیمه با آب گرم یا محلول آب گرم و شوینده تا دمای حدود ۵۰ درجه سانتی گراد پر کنید.
درپوش ها و فن ها و تور و سایر اجزاء جدا شده را داخل وان قرار دهید و آنها را بابرس بشوئید.
پس از شستن قطعات آن ها را در مجاورت هوای گرم قرار دهید یا با
استفاده از هوای فشرده آن ها را کاملا خشک کنید.
بلبرینگ ها را گریس کاری کنید برای گریس کاری بلبرینگ ها از
گریس پمپ استفاده می شود.
مقداری گریس داخل پمپ قرار دهید و از جایگاه مخصوص گریس
کاری بلبرینگ ها را مطابق شکل گریس کاری نمایید.
بوش ها و یاتاقان ها را روغن کاری کنید. برای روغن کاری از روغن دان استفاده نمائید.
به مقدار کافی روغن را در روغن دان بریزید، درپوش محلهای روغن کاری را بلند کرده و
به مقدار کافی روغن بریزید.
بسیاری از یاتاقان ها که در مجاورت رطوبت بیشتر قرار دارند از طریق مخازن
روغن تعبیه شده در محل یاتاقان ها، روغن کاری می شوند. روغن از مخازن،
توسط فیتیله یا الیاف پارچه (نمد) با استفاده از خاصیت اسمزی بالا رفته و
همواره یاتاقان ها را روغن کاری می کند.
پس از پایان روغن کاری و گریس کاری قطعات باز شده را جمع آوری نمایید.
بدین طریق سرویس کاری موتور کامل می شود، توصیه می شود هر شش
ماه یک بار و یا حداقل سالی یک بار موتور ها را بطور کامل سرویس نمایید .
