آلزایمر؛ آیا باکتریها راهی به سوی درمان این بیماری نشان میدهند؟
آلزایمر بیماری مهلکی است که یکدهم افراد بالای ۶۵ سال را هدف قرار میدهد. پژوهشگران به رابطهی جدیدی میان باکتریها و پیدایش این بیماری پی بردهاند.
مطالعهی تازهای نشان داده است که باکتریها با شکستن توان دفاعی مغز و آلوده کردن نورونها، میتوانند نقشی در شروع بیماری آلزایمر داشته باشند. همین موضوع به متخصصان برای درک بهتر بیماری و راههای احتمالی برایدرمان آن کمک خواهد کرد.
مطالعه روی مغز افراد درگذشته که بدنهایشان را برای تشریح اهدا کرده بودند، نشان داد که بین مغز افراد سالم و بیماران مبتلا به آلزایمر در تعداد و انواع باکتریها، تفاوتهایی وجود دارد. همین موضوع میتواند افق روشنی در کشف چگونگی شروع بیماری آلزایمر باشد.
اکنون محققان از دانشگاه بریستول در بریتانیا بر این باورند که بین جمعیت این باکتریها و التهاب عصبی که به توسعهی بیماری آلزایمر منجر میشود، پیوندی برقرار است.
در مطالعهی دیگری مشاهده شد که با کنترل التهاب مغز، نرخ پیشرفت آلزایمر کاهش پیدا میکند. این آزمایش در موشهای آزمایشگاهی صورت گرفت و دانشمندان را برای توسعهی راهکار و درمانی برای این بیماری امیدوار کرد.
دیوید امری، یکی از محققان در این زمینه عنوان کرد:
مغز مبتلایان به آلزایمر، نشانههایی از التهاب عصبی در خود دارد و محققان بیش از هر وقت دیگری فکر میکنند که این موضوع میتواند محرک احتمالی در این بیماری (با توجه به اینکه باعث نزول در سلولهای عصبی مغز میشود) بهحساب بیاید. التهاب عصبی در مغز، خود میتواند واکنشی به وجود باکتری در محل باشد.
با استفاده از توالییابی DNA برای آنالیز ژنهای باکتریها در مغز افراد درگذشته، تیم مورد نظر تحقیق را روی هشت نمونه از مغزهای مبتلا به آلزایمر و شش نمونه از مغزهای سالم انجام داد.
در مجموع مشخص شد که مغز افراد مبتلا به آلزایمر نسبت به مغز افراد سالم، دست کم ده برابر اکتینوباکتریا وپروتئوباکتریای بیشتری در خود دارد. همچنین بهطور کلی توالیهای میکروبی بیشتری در مغز مبتلایان به آلزایمر به چشم میخورد.
اکتینوباکتریا و پروتئوباکتریا به ترتیب از شاخه باکتریهای گرم مثبت و گرم منفی بهحساب میآیند که شامل انواع متنوعی از باکتریها میشوند.
تکنیکی که در این تحقیق به کار گرفته شد، بر شمارش باکتریها نیز تمرکز دارد؛ با این حال میتواند شروع و پایهی مناسبی برای تحقیقات بیشتر در زمینهی هرگونه پیوند احتمالی میان عفونت باکتریایی و آلزایمر بهحساب بیاید.
گونههای باکتریایی شناساییشده، شامل مواردی میشوند که با پوست، دهان و دماغ در ارتباط هستند.
شلی آلن، یکی از اعضای تیم توضیح داد:
مطالعات قبلی در مورد وضعیت باکتریایی مغز افراد مبتلا به آلزایمر، شامل تحقیق روی گونههای خاصی از باکتریها میشد؛ به همین خاطر ما میخواهیم با استفاده از روشی که تحت تأثیر موارد قبلی قرار نگرفته باشد، نگاهی کلی به جمعیت باکتریایی موجود در مغز مبتلایان به آلزایمر برای به دست آوردن بهترین نتایج، داشته باشیم.
این اولین باری نیست که دانشمندان، پیوندی میان باکتریها و آلزایمر را مشاهده میکنند؛ با این حال توافقی روی اینکه دقیقا چه اتفاقی میافتد، وجود ندارد. مشکل این است که بخش عظیمی از این بیماری بهصورت یک راز باقی مانده است و تحقیقاتی از این دست میتواند بسیار مثمر ثمر واقع شود.
اکنون ما شواهدی در دست داریم که نشان میدهد مغز افرادی که دچار آلزایمر میشوند، با احتمال بیشتری حاوی مقادیر چشمگیر باکتری است. با این وجود، مطالعات گستردهتر و جامعتری برای مشخص کردن یک پیوند دقیق لازم است.
میدانیم که یک نفر از هر ده نفر فرد بالای ۶۵ سال دچار آلزایمر میشود و فرضیهی اصلی میگوید سلولهای مغز توسط قطعههای پروتئینی غیر عادی که به جرمهای آلزایمری مشهورند، نابود میشوند.
فعال بودن، داشتن یک الگوی منظم برای خواب و تحریک مغز به هر شکلی، میتواند خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش دهد؛ ولی هنوز درمانی برای این بیماری مهلک در دسترس بشر نیست. بایستی امیدوار باشیم که تحقیقات جدید قدمی در راه درمان این بیماری باشد.
این تحقیق در مجله Frontiers in Aging Neuroscience منتشر شده است.