شیرین کننده‌های غیرشکری برتری مشهودی ندارند

شواهد قانع‌کننده‌ای که نشان‌دهنده‌ی مزایای سلامتی شیرین‌کننده‌های غیرشکری باشد، وجود ندارد و حتی احتمال مضر بودن این ترکیبات را نیز نمی‌توان رد کرد. این موضوع مطالعه‌ی مروری جدیدی است که اخیرا منتشر شده است.

نگرانی‌های رو‌به‌رشد در مورد سلامت و کیفیت زندگی موجب شده که بسیاری از مردم شیوه‌ی زندگی سالم‌تر را انتخاب کنند و از غذاهای سرشار از قند، نمک یا چربی اجتناب کنند. بنابراین غذاها و نوشیدنی‌های حاوی شیرین‌کننده‌های غیرشکری به‌جای مواد غذایی عاری از شکر معمولی، در حال محبوب شدن هستند. اگرچه چندین شیرین‌کنند‌ه‌ی غیرشکری معرفی شده ولی اطلاعات کمی درمورد مزایا و مضرات احتمالی این ترکیبات در دست است و شواهد مرتبط، اغلب محدود و متناقص هستند.

به‌منظور کسب بینشی بهتر درمورد مزایا و معایب احتمالی این ترکیبات، گروهی از پژوهشگران اروپایی، ۵۶ مطالعه‌ را که در ارتباط با مصرف شیرین‌کننده‌های غیرشکری انجام شده بود؛ مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار دادند. اندازه‌گیری‌ها شامل وزن، قند خون، سلامت دهان، سرطان، بیماری قلبی‌-عروقی، بیماری کلیوی، خلق‌و‌خو و رفتار بودند. این مطالعات از نظر میزان اعتبار داده‌ها نیز مورد ارزیابی قرار گرفتند.

به‌طور کلی برای بیشتر نتایج به‌نظر می‌رسید که تفاوت‌های آماری یا بالینی بین افرادی که از شیرین‌کننده‌های غیرشکری استفاده کرده بودند با سایر یا بین مقادیر مختلف شیرین‌کننده‌های غیرشکری وجود نداشت. هرچند یافته‌های برخی مطالعات کوچک نشان می‌دهد که در افراد بزرگسال بهبود کمی در شاخص توده‌ی بدنی و سطوح گلوکز ناشتای خون در نتیجه‌ی مصرف شیرین‌کننده‌های غیرشکری وجود داشت اما میزان اعتبار این مطالعات کم بود. مصرف کمتر شیرین‌کننده‌های غیرشکری، ارتباط ضعیفی با کاهش وزن داشت اما اعتبار این شواهد نیز پایین بود.

در کودکان، افزایش کم‌تری در نمره‌ی شاخص توده‌ی بدنی با شیرین‌کننده‌های غیرشکری درمقایسه با شکر دیده شد، اما مصرف شیرین‌کننده‌های غیرشکری موجب تقاوتی در وزن بدن نشد. شواهد مثبتی نیز درمورد استفاده از شیرین‌کننده‌های غیرشکری برای بزرگسالان دارای اضافه وزن یا چاق یا کودکانی که در حال تلاش برای کاهش وزن بودند، دیده نشد.

پژوهشگران خاطرنشان می‌کنند که هرچند این مطالعه هم‌اکنون جامع‌ترین مطالعه‌ی مروری درمورد این موضوع است ولی از آنجا که کیفیت شواهد در بسیاری از مطالعات پایین بوده است، نمی‌توان کاملا به نتایج اعتماد کرد. مطالعات بلندمدت‌تری نیاز است تا آشکار شود آیا شیرین‌کننده‌های غیرشکری، جایگزین سالم و موثری برای شکر هستند یا نه. واسانتی مالیک از مدرسه‌ی سلامت عمومی تی‌اچ‌چان هاروارد نیز موافق است که مطالعات بیشتری برای مشخص شدن خطرات سلامتی احتمالی شیرین‌کننده‌های غیرشکری نیاز است. او می‌گوید: