سیم و کابل برق در خطوط انتقال و طبقه بندی انواع آن
سیم و کابل برق
انواع کابلهای الکتریکی در خطوط انتقال
– نوع کاربرد استاندارد
طبقه بندی می‌شوند.
گوناگونی کابل‌ها به چندین هزار نوع بالغ می‌شود و برای شناخت دقیق آن‌ها لازم است که گونه‌های مختلف کابل طبقه بندی شوند. برای طبقه بندی بایستی به سراغ عوامل موجه طبقه بندی رفت و اصلی‌ترین آن‌ها را مد نظر قرار داد.
در اینجا به هشت عامل اصلی و نقش آن‌ها در ایجاد طبقه اشاره می‌شود :
۱- سطح ولتاژ
۲- نوع هادی و ساختار آن
۳- نوع عایق و روکش
۴- نوع حفاظت الکتریکی
۵- نوع حفاظت مکانیکی
۶- تعداد رشته‌ها
۷- نوع کاربرد
۸- استاندارد
۱- طبقه بندی کابل بر اساس سطح ولتاژ
ولتاژ طراحی شده برای کابل را به شکل U0/U تعریف می کنند که در آن U0 معرف ولتاژ بین هادی و زمین است و U بیانگر ولتاژ بین هادی ها می باشد. به طورکلی سه طبقه متفاوت بر اساس سطح ولتاژ تعریف می شود.
۱-۳. کابلهای فشار قوی (high voltage cables) با علامت اختصاری HV و نقطه کار ۶۳ تا ۲۳۰ کیلوولت.
۱-۴. کابلهای فوق فشار قوی (Extra High Voltage) با علامت اختصاری EHV و ولتاژ ۴۰۰ کیلوولت به بالا.
۲- طبقه بندی کابل براساس نوع هادی و ساختار آن
معمول‌ترین هادی مورد مصرف در صنعت سیم و کابل مس و آلومینیم با خلوص زیاد (۹۹/۹۹ درصد برای مس و ۹۹/۶ درصد برای آلومینیم) است که به صورت آنیل شده و یا آنیل نشده از آن استفاده می‌شود.
۲-۲. ساختار هادی
ISIRI 3084 هادی های کابلهای عایق شده
هادی مفتولی:
هادی استرند شده یا نیمه افشان:
سیم و کابل برق
هادی افشان (بانچ شده):
۳٫۲ طبقه بندی کابل بر اساس نوع عایق و روکش
برای عایق نمودن سیم و کابل از انواع پلیمر (لاستیک و پلاستیک) وکامپاند‌های آن استفاده می‌کنند که معمولاً خواصی مثل سختی، نرمی، دانسیته، دمای نقطه کار محیط، کم یا زیاد بودن ضریب دی الکتریک، مقاوم بودن در برابر سایش، روغن و دیگر مواد شیمیایی، مقاومت در برابر اشاعه شعله، کم دود بودن، فقدان هالوژن و… را در بر می‌گیرند.
هریک از پلاستیک‌ها یا لاستیک‌های مورد مصرف به عنوان عایق فیلر و بدینگ و یا روکش، تعدادی از خواص مذکور را دارا می‌باشند و حسب نوع کاربرد از کامپاندی استفاده می‌شود که خواص مورد نظر برای آن کاربرد خاص را دربر داشته باشد. در زیر برخی از مواد پلیمری را مورد توجه قرار می‌دهیم.
سیم و کابل برق
۳-۱ عایق و روکش از نوع PVC (پلی وینیل کلراید)
۳-۲ پلی اتیلن PE
پلی اتین بر خلاف PVC خود خاموش کن نیست و در مجاورت مستقیم با مس یا نوار مسی اسکرین دچار نوعی شکنندگی می‌شود که این خاصیت با افزایش دما تشدید می‌شود. نقطه کار دمایی پلی اتیلن ۷۰ درجه سانتی گراد است.
۳-۳ (XLPE (Cross linked poly ethylene
سیم و کابل برق
۳-۶ پلی یورتان
۳-۷ کوپلیمر‌های پلی استر
۳-۸ پلی تترا فلوئورو اتیلن PTFE
خواص الکتریکی برجسته‌ای دارد و مقاومت آن در برابر مواد شیمیایی و دما بسیار زیاد است.
۳-۹ پلی اتیلن ترفتالات PET
با نام تجاری Mylar به صورتی گسترده به عنوان نوار بر روی کابلهای چند رشته پیچیده می‌شود و به عنوان لایه میانی برای پیشگیری از نفوذ اجزایی مقل روغن و پلاستی سایزر از بدینگ یا روکش به عایق به کار می-رود و نیز برای جداسازی عایق از هادی‌های استرند شده مورد مصرف می‌باشد.
۳-۱۰ لاستیک طبیعی NR
۳-۱۱ اتیلن وینیل استات EVA
۳-۱۲ سیلیکون رابر SIR
سیلیکون‌ها خواص برجسته‌ای دارند از جمله تحمل درجه حرارت تا دمای ۱۸۰ درجه سانتی گراد است. اما در دمای محیط خواص مکانیکی آن تا حدی از سایر مواد مرسوم به ویژه در مقایسه با مواد روکشی پایین‌تر است.
۳-۱۳ لاستیک کلروپرن CR
پلی کلروپرن که به نئوپرن هم شهرت دارد، اولین لاستیک مصنوعی تجاری بود و کاربرد عمده‌ی آن به عنوان ماده‌ی روکشی منعطف و در عین حال بسیار محکم و ضد سایش است.
۴- طبقه بندی کابل بر اساس نوع حفاظت الکتریکی
برای تأمین میدان الکترواستاتیک شعاعی به منظور حفاظت کابل در برابر میدان‌های الکترومغناطیسی و پیشگیری از تأثیر یا ایجاد نویز و سایر امواج از حفاظ‌های الکتریکی استفاده به عمل می‌آید. انواع آن شامل اسکرین نوار مسی و آلومینومی و شیلد مسی و شیلدبافته شده مسی و آلومنیومی می‌باشد.
۵- طبقه بندی کابل براساس نوع حفاظت مکانیکی
برای محافظت کابل در مقابل صدمات مکانیکی شامل ضربه، سنگینی وزن، بریدگی و مقابله با جویدگی کابل توسط جوندگان و نیز حشرات مانند موریانه و… و به طورکلی در موارد کاربری بیرونی (outdoor) کابل، از انواع زره‌های فلزی استفاده می‌کنند.
انواع حفاظ‌های مکانیکی عبارتند از: زره با سیم فلزی و زره با نوار فلزی
۶- طبقه بندی کابل بر اساس تعداد رشته‌ها
تعداد رشته‌های کابل یکی دیگر از پارامتر‌های طبقه بندی به شرح زیر است:
۶-۱. کابلهای فشارضعیف (LV) که معمولاً از یک تا پنج رشته اند.
۶-۲. کابلهای فشار متوسط (MV) یک یا سه رشته است.
۶-۳. کابلهای فشار قوی (HV) یک یا سه رشته اند.
۶-۴. کابلهای کنترل و ابزار دقیق که تعداد رشته‌های کابل کنترل معمولاً از ۳ رشته تا ۶۱ رشته می‌باشد و در موارد خاص از تعداد رشته‌های بالاتر نیز استفاده می‌شود.
سیم و کابل برق
۷- طبقه بندی کابل بر اساس نوع کاربرد
۷-۱) انتقال قدرت (جریان) به صورت‌های زمینی و هوایی یکی از کاربرد‌های کابل است. با این کاربرد کابلهای قدرت LV، MV و HV طبقه بندی می‌شوند.
۷-۲) انتقال سیگنال یکی دیگر از کاربرد‌های کابل می‌باشد. برحسب نوع سیگنال، کابلهای کنترل، ابزار دقیق و انتقال داده‌ها طبقه بندی می‌شوند.
۷-۳) به منظور تأمین روشنایی و راه اندازی وسایل برقی در ساختمان ها، از سیم‌ها وکابل‌های سبک ساختمانی استفاده می‌نمایند که در زیر یا روی
سطح نصب می‌شوند.
این نوع کابل‌ها در تابلو‌های توزیع، سیم کشی داخلی تجهیزات و وسایل برقی کوچک با تنش مکانیکی کم به کار می‌روند.
۸- طبقه بندی کابل بر اساس نوع استاندارد
استاندارد ۳۵۶۹ : کابل های قدرت
استاندارد ۶۰۷ : سیم ها و کابل های مفتولی و انعطاف پذیر و بالابر و شیلددار و …
استاندارد ۱۹۲۶ : کابل های لاستیکی و جوشکاری
و …
https://fapool.ir/file/53421/?ref=sbargh.ir
https://fapool.ir/file/55271/?ref=sbargh.ir
https://fapool.ir/file/53009/?ref=sbargh.ir
