در این راهنمای خرید با مفهوم پنل‌های TN و IPS آشنا خواهید شد و اهمیت زمان پاسخگویی تصویر و رفرش‌ریت را بهتر درک خواهید کرد. اگر قصد خرید مانیتور برای کامپیوتر خود را دارید در ادامه مقاله با ما همراه باشید.
بسیاری از کاربران در هنگام خرید یک کامپیوتر جدید، اهمیت کمی برای مانیتور قائل می‌شوند و تنها معیارهای انتخاب آنها، طراحی ظاهر و یا سایز نمایشگر است.
اما در نظر داشته باشید که شما زمان بسیار زیادی را صرف مطالعه، خواندن ایمیل، مرور صفحات وب یا بازی‌های کامپیوتری می‌کنید که همگی در مانیتور به نمایش درمی‌آیند. پس لازم است، معیارهای خود را کمی گسترش داده و برای انتخاب مانیتور مورد نظر خود دقت بیشتری به خرج دهید. در این مقاله با معیارهای مهم تاثیرگذار در یک نمایشگر ایده‌آل آشنا خواهید شد.
سایز
تقریبا اولین معیار در انتخاب اکثر کاربران، سایز مانیتور است. سایز مناسب برای مانیتور مورد نیاز شما، براساس فضای موجود در میز کار، نوع کار و البته بودجه شما، انتخاب می‌شود.
هرچند سایز ۱۹ اینچ برای مانیتورهای قدیمی CRT بزرگ به نظر می‌رسید اما در مانیتورهای LCD جریان به کلی تغییر کرده است. چون مانیتورهای LCD فضای بسیار کمتری اشغال می‌کنند و کاربر به راحتی می‌تواند آنها را برروی میزهای باریک، زیر کتابخانه و در مکان‌های مختلف قرار دهد. ما به شما پیشنهاد می‌کنیم به دنبال مانیتور LCD با سایز بزرگتر از ۲۰ اینچ باشید.
امروزه مانیتور تا سایز ۳۰ اینچ نیز در بازار وجود دارد اما توجه داشته باشید که حداکثر رزولوشن اکثر مانیتورهای موجود در بازار ۱۰۸۰p یا ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ پیکسل است پس هر چه سایز نمایشگر بزرگتر شود، تصاویر کشیده شده و کیفیت آنها کاسته شود. در واقع اگر یک تصویر یکسان با رزولوشن ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ پیکسل را در دو مانیتور ۲۳ و ۳۰ اینچ که هر دو دارای حداکثر رزولوشن ۱۰۸۰p هستند، به نمایش درآوریم، کیفیت تصویر در نمایشگر ۲۳ اینچ بهتر از ۳۰ اینچ خواهد بود.
در حال‌حاضر بهترین سایز نمایشگرهای LCD را می‌توان ۲۳ یا ۲۴ اینچ دانست که در آنها کیفیت تصویر قابل قبول بوده و از طرفی فضای خیلی زیادی را نیز اشغال نمی‌کنند.
رزولوشن
سایز نمایشگر مشخص می‌کند که تصاویر به چه اندازه بزرگ دیده شوند اما رزولوشن، میزان اطلاعاتی که در صفحه وجود دارد را مشخص می‌کند.
در واقع هر چه رزولوشن نمایشگر بیشتر باشد، امکان استفاده همزان از چند برنامه برروی صفحه راحت‌تر می‌شود یا به عبارت دیگر تعداد کلمات بیشتری برروی صفحه، جا می‌شوند. به عنوان مثال در پخش فیلم و عکس، رزولوشن بالاتر به معنی تصویر شارپ و واضح‌تر است.
بطور خلاصه هرچه رزولوشن مانیتور بالاتر باشد بهتر است. امروزه اختلاف قیمت بین مانیتورهای Full HD یا همان ۱۰۸۰p با مانیتورهای دارای رزولوشن پایین‌تر بسیار کم است پس سعی کنید مانیتور با رزولوشن ۱۰۸۰p انتخاب کنید.
از طرفی اکثر مانیتورهای کوچکتر از ۱۹ اینچ دارای رزولوشن ۱۳۶۶ در ۷۶۸ پیکسل هستند اما در عوض بسیاری از مانیتورهای بزرگتر دارای رزلوشن ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ می‌باشند. اگر یک مانیتور ۱۰۸۰p انتخاب کنید علاوه بر اینکه فضای کار بیشتری در محیط سیستم‌عامل در اختیار خواهید داشت، می‌توانید فیلم‌های Full HD را با کیفیت اصلی مشاهده کنید.
پایه و قابلیت نصب برروی دیوار
طراحی برخی از مانیتورها به نحوی است که پایه آنها ثابت است و نمی‌توان زاویه آن را تغییر داد. سعی کنید در زمان انتخاب مانیتور به این نکته دقت کنید که مانیتور حداقل قادر به تغییر زاویه عمودی باشد تا در هنگام کار بتوانید زاویه مانیتور را براساس موقعیت خود، تنظیم کنید.
اگر قصد دارید از چند مانیتور به صورت همزمان استفاده کنید شاید بهتر باشد تا مانیتورها را برروی دیوار و کنار هم نصب کنید.
برخی از مانیتورها قابلیت نصب برروی دیوار را دارند و به کمک یک براکت فلزی به خوبی برروی دیوار قرار می‌گیرند.
پورت‌ها
هنوز هم برخی از مانیتورهای LCD با پورت VGA که با نام‌های RGB یا ۳۲پین نیز شناخته می‌شود عرضه می‌گردند، سعی کنید از خرید این مانیتورها خودداری نموده و در عوض به دنبال مانیتور با پورت دیجیتال DVI باشید.
با پورت DVI تقریبا می‌توان مانیتور را به کلیه ابزارهای مختلف متصل کرد اما اگر مانیتور موردنظر شما دارای پورت HDMI نیز باشد امکانات بیشتری خواهید داشت و به عنوان مثال می‌توانید مانیتور خود را به پخش‌کننده‌های تصویری، کنسول‌های بازی و غیره نیز متصل کنید.
برخی از مانیتورها هاب USB و یا جک هدفون نیز دارند که مخصوصا زمانی که کیس کامپیوتر در پایین میز کار قرار می‌گیرد و دسترسی به پورت‌ها مشکل می‌شود، بسیار مفید و کاربردی است.
زمان پاسخگویی (Response Time)
زمان پاسخگویی مدت زمانی است که یک پیکسل نیاز دارد تا از رنگ سفید به سیاه و سپس مجددا به سفید تغییر حالت دهد. اگر پیکسل‌ها نتوانند به اندازه کافی سریع عمل کنند تصاویر متحرک سریع مانند بازی، فیلم‌های اکشن و ورزشی بصورت تیره و تار نمایش داده می‌شوند.
مثلا اگر در حال تماشای فوتبال در یک مانیتور با زمان پاسخگویی بالا باشید، حرکت توپ به صورت دنباله‌دار نمایش داده می‌شود.
متاسفانه اکثر تولیدکنندگان نمایشگر، عدد واقعی زمان پاسخگویی پیکسل را اعلام نمی‌کنند و هر کدام استاندارد خاص خود را برای Response Time تعریف کرده‌اند، به عنوان مثال برخی زمان پاسخگویی تصویر را مدت زمانی که تصویر از سفید به رنگ خاکستری تیره می‌رسد در نظر می‌گیرند و با اعلام زمان پاسخگویی ۲ یا ۱ میلی‌ثانیه غیرواقعی، مشتریان خود را فریب می‌دهند.
اما زمان پاسخگویی ۵ میلی‌ثانیه برای بازی و تماشای فیلم قابل قبول است و هر چه زمان پاسخگویی تصویر کمتر باشد، بهتر است.
رفرش‌ریت (Refresh Rate)
تعداد دفعاتی که نمایشگر می‌تواند در هر ثانیه تصویر را بروز کند که براساس هرتز اندازه‌گیری می‌شود. هرچه رفرش‌ریت مانیتور بالاتر باشد، حرکت بین فریم‌های تصویر نرم و روان‌تر انجام می‌شود، برای درک بهتر تاثیر رفرش‌ریت می‌توانید برروی همین صفحه با سرعت به سمت پایین اسکرول کنید هر چه رفرش‌ریت سریعتر باشد اسکرول به سمت پایین نرم‌تر نمایش داده شده و کمتر بریده بریده به نظر می‌رسد. توضیحات بیشتر…
کنتراست تصویر
نسبت کنتراست تصویر با تقسیم حداکثر روشنایی نور در رنگ سفید به حداکثر روشنایی رنگ مشکی، محاسبه می‌شود. نسبت کنتراست تصویر آن عددی نیست که تولیدکننده‌ها اعلام می‌کنند، از نظر علمی نسبت واقعی کنتراست تصویر در بهترین نمایشگرهای LCD بین ۱,۵۰۰ تا ۳,۰۰۰ است اما تولیدکننده‌ها تقریبا هرگز کنتراست واقعی تصویر نمایشگر خود را اعلام نمی‌کنند تنها در برخی از مقالات و مشخصات فنی دستگاه‌ها اشارات کوچکی به کنتراست واقعی تصویر (Native Contrast) می‌شود.
بله، کنتراست تصویر طی سال‌های اخیرا دائما در حال بهبود بوده است اما رشد آن سال به سال مقدار کوچکی است که قابل استفاده در طرح های تبلیغاتی و کمپین‌های بازاریابی نیست!
از آنجایی که اعداد بزرگ همیشه در تصمیم‌گیری مشتری تاثیر گذارند، شرکت‌ها برای استفاده تبلیغاتی، خاصیت بی‌مفهوم و بی‌معنی «کنتراست داینامیک تصویر» (Dynamic Contrast Ratio) را ابداع کردند و آن را برجسته و بزرگ و با اهمیت جلوه دادند.
خاصیت بی‌معنی و بی‌ارزش نسبت داینامیک کنتراست تصویر به شرکت‌های کوچک اجازه داد تا محصول رده پایین بازار خود را با محصولات درجه یک بازار مقایسه کنند و برخی اوقات با اعلام عدد بزرگتر خود را باکیفیت تر از رقبا معرفی کنند چون هر کی دروغ بزرگتری بگوید برنده است.
اما این موضوع تا جایی پیش رفت که حتی شرکت‌های بزرگ همچون سونی، ال‌جی و سامسونگ نیز امروزه از کنتراست داینامیک تصویر در مشخصات فنی و تبلیغات خود نام می‌برند.
رفته رفته، تولیدکنندگان پارا فراتر نهاده و عبارت «داینامیک» را نیز از تعریف بی‌معنی «کنتراست داینامیک تصویر» حذف کردند و امروز شاهد مشخصه «کنتراست تصویر» با اعداد بزرگ و جذاب و فریب‌دهنده هستیم که البته هیچ تاثیری در کیفیت تصویر ندارد.
خوب اصلا کنتراست داینامیک تصویر به چه معناست؟ توضیح آن خیلی ساده است: زمانی که سیگنال ویدیویی نمایشگر کاملا سیاه می‌شود، نمایشگر به حالت آماده باش (Standby) می‌رود تا بصورت قابل ملاحظه‌ای نور خروجی نمایشگر کاهش یافته و در نتیجه انرژی مصرفی آن نیز کاهش یابد. در LED-Backlit که تقریبا LEDها خاموش می‌شوند و در نتیجه میزان روشنایی نور به صفر کاهش می‌یابد.
خوب تعریف واقعی کنتراست تصویر این است: “تقسیم حداکثر روشنایی رنگ سفید به حداکثر روشنایی رنگ مشکی” حال تولیدکنندگان برای دستیابی به عدد بزرگتر، پیک رنگ مشکی غیرواقعی در زمان Standby را برای محاسبه کنتراست استفاده می‌کنند، عددی که به هیچ دردی نمی‌خورد و هیچ تاثیر در کیفیت تصویر ندارد و تنها برای گمراه کردن مصرف کننده استفاده می‌شود.
در حقیقت این حقه، هیچ تاثیری در کیفیت تصویری که حتی دارای یک نقطه غیر مشکی است، ندارد. در واقع کنتراست تصویر باید زمانی محاسبه شود که مثلا در تصویر تاریک قسمت روشن نیز وجود داشته باشد.
پس کلا کنتراست تصویر را از لیست معیارهای خود خط بزنید.
زاویه دید
زاویه موثری است که مانیتور تصاویر را به خوبی نمایش می‌دهد. به عنوان مثال اگر زاویه دید یک مانیتور ۱۷۰ درجه اعلام شود اگر از طرفین و با زاویه تا حد ۱۷۰ درجه نسبت به مانیتور نگاه کنید باید تصاویر را به خوبی مشاهده کنید. اگر همیشه از روبرو با مانیتور خود کار می‌کنید این مولفه اهمیت خاصی برای شما نخواهد داشت.
روشنایی تصویر (Brightness)
میزان نوری که مانیتور می‌تواند از خود ساتع می‌کند و براساس شمع در مترمربع (cd/m2) اندازه‌گیری می‌شود. هرچه روشنایی تصویر نمایشگر بالاتر باشد استفاده از آن در محیط‌های پرنور راحت‌تر شده و تصاویر نیز شفاف‌تر نمایش داده می‌شوند. شدت‌روشنانیی ۲۵۰ تا ۳۰۰cd/m2 برای مانیتور قابل قبول است.
نور پس زمینه LED
اجازه ندهید تا تولیدکنندگان شما را سردرگم و یا گمراه کنند. نمایشگرهای LED-Backlit که امروزه به مانیتور LED یا LED TV معروف شده‌اند در واقع همان نمایشگر LCD هستند که در آنها به جای لامپ‌های سنتی فلورسنت (CFL) از LED برای نوردهی استفاده می‌شود. استفاده از LED برای نوردهی پنل نمایشگر باعث می‌شود تا تولیدکنندگان محصولات باریکتر، روشن‌تر و با گرمای کمتر تولید کنند.
براق یا مات
اگر قرار است از مانیتور خود در محیط پر نور استفاده کنید به دنبال صفحه نمایش مات باشید، صفحه‌های نمایش براق تصاویر را جذاب‌تر نمایش می‌دهند اما انعکاس زیاد نور در آنها، باعث می‌شود تا نتوان از این مانیتورها در محیط‌های پر نور استفاده کرد. مثلا اگر میز کار شما نزدیک به پنجره است حتما سعی کنید از مانیتور با صفحه نمایش مات استفاده کنید.
پنل TN یا IPS
نمایشگرهای معمولی بازار مجهز به پنل TN هستند این پنل‌ها علاوه بر قیمت مناسب، معمولا زاویه دید محدود و زمان پاسخگویی سریع دارند. اما مانیتورهای مجهز به پنل IPS معمولا زمان پاسخگویی پایین‌تری داشته اما در عوض رنگ‌ها را با دقت بسیار بالاتری نسبت به پنل‌های TN نمایش می‌دهند و همچنین زاویه دید آنها نیز بسیار وسیع‌تر است.
اگر عکاس یا طراح هستید و یا زاویه دید و دقت نمایش رنگ‌ها برایتان اهمیت دارد باید به دنبال مانیتورهای IPS باشید.
فرقی نمی کند که از کامپیوترهای شخصی استفاده کنید یا لپ تاپ، اگر جزء افرادی هستید که ساعات زیادی را پای کامپیوتر می گذرانید، حتماً کیفیت مانیتوری که از آن استفاده می کنید برایتان مهم است.
معمولاً هنگام خرید مانیتور برای کامپیوتر به تنها چیزی که توجه می کنیم اندازه آن است و دیگر عوامل را نادیده می گیریم.
مانیتور از مهم ترین سخت افزارهای کامپیوتر است و به نوعی، تمام اتفاقاتی را که در کامپیوتر می افتد به صورت تصویر به کاربر ارائه می دهد. برای خرید مانیتور مناسب باید عواملی را در نظر گرفت که باعث افزایش کیفیت و وضوح تصویر می شوند.
میزان روشنایی، رزولوشن و نسبت کنتراست، تنها بخش کوچکی از معیارهایی است که باید در خاطر داشته باشید.
در این مقاله شما می توانید با مهم ترین خصوصیات یک مانیتور مناسب آشنا شوید.
۱) نسبت تصویر
نسبت تصویر مانیتور در واقع نسبت عرض نمایشگر به ارتفاع آن است. امروزه بیشتر مانیتورها از نسبت ۱۶:۹ استفاده می کنند که همان نسبت تصویر مورد استفاده در تلویزیون ها است و برای تماشای تمام صفحه ویدئوها کاملاً ایده آل است. نسبت ۱۶:۹ برای بیشتر کاربران ایده آل است، اما دسته جدیدی از مانیتورهای فوق عریض هم محبوبیت زیادی بدست آورده اند.
این مانیتورهای فوق عریض برای اجرای چندین برنامه ویندوز با وظایف مختلف طراحی شده اند، همچنین این مانیتورها با داشتن صفحه نمایش فوق عریض در زمینه بازی هم محبوب هستند. این مانیتورها از نسبت تصویر کشیده ۲۱:۹ یا بیشتر از آن استفاده می کنند و معمولاً قیمت بیشتری نسبت به همتایان معمول خود دارند.
۲) رزولوشن یا وضوح تصویر
رزولوشن یک مانیتور به مجموع تعداد پیکسل های آن اشاره دارد که به صورت تعداد پیکسل عمودی در افقی نمایش داده می شود. برای نمونه در یک رزولوشن استاندارد (۱۰۸۰×۱۹۲۰) بیش از دو میلیون پیکسل در نمایشگر وجود دارد. به صورت کلی هرچه رزولوشن بیشتر باشد، بهتر است. این روزها حتی مانیتورهای ارزان قیمت هم حداقل رزولوشن ۱۰۸۰×۱۹۲۰ را دارند که فرمت استاندارد آن به شکل p1080 شناخته می شود.
همواره رزولوشن های بهتری وجود دارند و هرچه مبلغ بیشتری بپردازید، می توانید مانیتور بهتری بخرید. برای نمونه رزولوشن ۱۲۰۰×۱۹۲۰ کمی از p1080 بلندتر است و بین مانیتورهای با اولویت گرافیکی و تجاری محبوبیت دارد. رزولوشن بالاتر ۱۴۴۰×۲۵۶۰ گزینه ای با امکان نسبت تصویر ۱۶:۹ است که گاهی اوقات ۲K نامیده می شود. ۲۱۶۰×۳۸۴۰ رزولوشن ۴K نامیده می شود، به این دلیل که کیفیتی چهار برابر بیشتر از p1080 دارد.
۳) مدل پنل
پنل های LCDهای مدرن را می توان به دو دسته طراحی اولیه تقسیم کرد: TN (مخفف Twisted Nematic) و IPS (مخفف In Plane Switching). تفاوت میان این دو پنل بسیار فنی است، اما تنها چیزی که لازم است بدانید این است که LCDهای دارای پنل TN ارزان تر تولید می شوند و بنابراین در مانیتورهای کم قیمت تر مورد استفاده قرار می گیرند.
در حالی که LCDهای دارای پنل IPS تولید رنگ و زوایای دید بهتری دارد. اما با این حال پنل های IPS زمان پاسخگویی کندتری دارند و به همین خاطر برای گیمرها چندان مناسب نیستند. پنل های دیگری هم با نام هم تراز عمودی (Vertical Alignment) یا LCD-VA وجود دارند. هدف این طراحی جدید، ترکیب زمان پاسخگویی سریع پنل TN با کیفیت بالاتر رنگ ها و زاویه دید پنل IPS است.
۴) نرخ تجدیدپذیری (Refresh Rate)
نرخ تجدیدپذیری یک مانیتور بیانگر تعداد دفعاتی است که تصویر روی صفحه رفرش یا تجدید می شود. این میزان بر اساس واحد هرتز اندازه گیری می شود. استاندارد نرخ تجدیدپذیری برای LCDها، ۶۰ هرتز است بیشتر کاربران به مانیتوری با میزان تجدیدپذیری بیشتر نیاز ندارند. اگرچه گیمرها معمولاً به مانیتورهایی با نسبت رفرش سریع تر علاقه مند هستند، زیرا باعث کیفیت بیشتر تصاویر و انیمیشن های بازی می شود.
نمایشگرهای مخصوص بازی می توانند نرخ تجدیدپذیری ۱۲۰، ۱۴۴ و حتی ۲۴۰ هرتزی داشته باشند. برخی از این مانیتورهای بازی به تکنولوژی ای با نام نرخ تجدیدپذیری متغیر مجهز می باشند. این تکنولوژی به گونه ای است که باعث می شود مانیتورتان هماهنگ با نرخ فریم خروجی کامپیوتر تجدید شود. برای مثال اگر بازی شما با سرعت ۵۰ قاب بر ثانیه رندر شود، مانیتورتان هم با نرخ ۵۰ قاب بر ثانیه تجدید می شود.
۵) نسبت کنتراست
نسبت کنتراست تصویر حامل تقسیم بیشینه روشنایی نور در رنگ سفید به بیشینه روشنایی رنگ مشکی است که نمایشگر قابلیت تولید آن را دارد. هرچه میزان اختلاف میان این دو محدوده (تیره و روشن) بیشتر باشد، مانیتور تفاوت رنگ ها را بهتر و دقیق تر نشان می دهد. اما مشکل اینجا است که هیچ استاندارد واقعی تجاری ای برای نسبت کنتراست وجود ندارد، بنابراین بیشتر تولید کننده ها از تکنیک های داخلی خود برای اندازه گیری این نسبت استفاده می کنند.
ممکن است یک تولید کننده ادعا کند که نسبت کنتراست مانیتورش ۳۰۰۰۰:۱ است و تولید کننده دیگر این نسبت را ۶۰۰۰۰۰:۱ اعلام کند، اما شاید وقتی این مانیتورها را کنار هم بگذاریم متوجه تفاوت خاصی نشویم. بیشتر متخصصان نسبت کنتراست حداقلی ۳۵۰:۱ را پیشنهاد می دهند، اگرچه با تکنولوژی LCDهای حال حاضر چنین نسبت کوچکی را کمتر می بینیم.
۶) زاویه دید
زاویه دید به این امر دلالت دارد که تا چه میزان می توانید به طرفین مانیتور بروید بدون آنکه تصویر نمایشگر به هم بریزد. در دنیای ایده آل زاویه دید LCD باید ۱۸۰ درجه باشد، به این معنی که در هر نقطه ای بتوانید تصویر روی صفحه نمایشگر را ببینید. امروز بیشتر مانیتورها زاویه دید ۱۷۰ درجه ای دارند. این امر در تلویزیون ها بسیار حائز اهمیت است، چون معمولاً چندین نفر در زوایای دید مختلف به تلویزیون نگاه می کنند.
ولی مانیتورهای کامپیوتر معمولاً بوسیله شخصی که روبروی آن نشسته، مورد استفاده قرار می گیرند. اما اگر از مانیتورتان برای تماشای فیلم و ویدئو به همراه دیگران استفاده می کنید یا به هر دلیل دیگری مانند کارهای گروهی نیاز به استفاده جمعی از آن دارید، شاید زاویه دید برایتان مهم باشد. در غیر این صورت بیشتر افراد هیچ مشکلی با زاویه دید ۱۴۰ یا بیشتر ندارند و از آن راضی هستند.
۷) زمان پاسخگویی
مدت زمان محدودی لازم است تا پیکسل های موجود در مانیتور از یک رنگ به رنگ دیگر تغییر کنند، تاخیر میان این تغییرات را زمان پاسخگویی می گویند. واحد اندازه گیری آن میلی ثانیه است و هر چقدر این عدد کوچکتر باشد، زمان پاسخگویی بهتری را خواهیم داشت.
زمان پاسخگویی سریع می تواند کیفیت پخش ویدئوها را بیشتر کند، اما برای بیشتر افراد شاخصه ای ضروری و حیاتی نیست. با این حال زمان پاسخگویی سریع تر برای اجرای بازی های کامپیوتری اهمیت دارد، چون زمان پاسخگویی کندتر می تواند باعث تاری حرکت شود. گیمرها به زمان پاسخگویی سریع نیاز دارند (زیر ۸ میلی ثانیه) تا خیال شان از بابت عملکرد مانیتور در بازی های سریع و پُر حرکت راحت باشد.
